မူဆယ်နှင့်ကွတ်ခိုင် တိုက်ပွဲများအတွင်း အကြမ်းဖက်စစ်တပ်က အမျိုးသမီး များကို အုပ်စုဖွဲ့မုဒိမ်းကျင့်ခြင်း၊ ရွာသားများကို သတ်ဖြတ်မှုများ ကျူးလွန်
ရန်ကုန်၊ ဩဂုတ်လ ၉
ရှမ်းပြည်နယ်၊ မြောက်ပိုင်း ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်နှင့် မူဆယ်မြို့နယ်တို့တွင် ဖြစ်ပွား ခဲ့သော တိုက်ပွဲများ အ တွင်း အကြမ်းဖက်စ်ကောင်စီတပ်က အမျိုးသမီးအပေါ် အုပ်စုဖွဲ့မုဒိမ်းကျင့်မှုနှင့် ရွာသားများကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြောင်း ရှမ်းလူ့အခွင့် အရေး မဏ္ဍိုင်မှ ပြောရေး ဆိုခွင့်ရှိသူ ယိင်းလျန်းဟန်က ရန်ကုန်ခေတ်သစ် သတင်း ဌာနထံသို့ ပြောကြားသည်။
ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်နှင့် မူဆယ်မြို့နယ်တို့တွင် ၂၀၂၃ ဇူလိုင် လ နောက်ဆုံးပတ်မှ သြ ဂုတ်လ ပထမပတ်၌ အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီ တပ်က ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KIA)နှင့် တအန်းအမျိုးသားလွတ် မြောက် ရေးတပ်မတော် (TNLA) တပ်တို့ကို ထိုးစစ်ဆင်တိုက် ခိုက်မှု များ အတွင်း အကြမ်းဖက်စစ်တပ်က တရား လက်လွတ်သတ်ဖြတ်မှု၊ အုပ်စုဖွဲ့ မုဒိမ်းကျင့်မှု၊ ရမ်းသမ်းဗုံးကျဲမှုစသည့် စစ်ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်ခြင်းတို့ကြောင့် ပြည်သူ ၉ ဦး သေဆုံးပြီး ၉ ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီတပ်မှ သည် ၄င်းတို့ကျူးလွန်ထားသော စစ်ရာဇ၀တ် မှု ၏ သက်သေများကို ဖုံးကွယ်ရန် သေဆုံး သွားသောအရပ်သားများ၏ ခန္ဓာ ကိုယ် ပေါ်တွင် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ ၀တ်စုံများ၀တ်ဆင်ပေးခြင်းနှင့် စစ် တပ် ၏ အဓမ္မကျင့်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ သတင်းထွက်လျှင်ကျေးရွာကို လက် နက် ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်မှု များ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
ဇူလိုင်လ၂၄ ရက်နေ့တွင် မည်သည့်တိုက်ပွဲမှဖြစ်ပွားခြင်းမရှိဘဲ နမ့်ဖတ်ကာ အခြေစိုက် အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီတပ် ခလရ ၁၂၃ မှ လက်နက် ကြီး များ ရမ်းသမ်းပစ်ခတ်ခဲ့ရာ နမ့်ဖတ်ကာကျေးရွာအုပ်စု မိုင်ဆုန်ကုန်းရွာ အတွင်း ရှိနေအိမ်တစ်လုံးပေါ် လက်နက် ကြီး ကျရောက်ခဲ့ပြီး နေအိမ် မီးလောင်ပျက် စီးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ဇူလိုင်လ၂၅ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် မူဆယ်မြို့နယ် ဆိုင်းခေါင်ကျေးရွာအုပ်စု ဆိုင်းခေါင်ရွာကို အကြမ်း ဖက် စစ်ကောင်စီတပ်က လေကြောင်းမှဗုံးကျဲခဲ့ရာ နေအိမ်တစ်လုံးကို လက်နက်ကြီး ထိမှန်ခဲ့ပြီး အသက် ၄၀ ဝန်းကျင်အရွယ် ဦးအိုက်လော သေဆုံးခဲ့ကာ ၎င်း၏ဇနီးမှာ ခြေထောက်တွင် ဒဏ်ရာရရှိ ခဲ့ ကြောင်း သိရသည်။
ထို နေ့ညနေ၌ပင် ကွတ်ခိုင်အခြေစိုက် အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ ခလရ ၂၄၁ တပ်မှ အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီတပ်သား ၁၀ ဦးခန့်သည် နေအိမ် သို့ ရောက်ရှိလာပြီး ဦးအိုက်လော၏ ရုပ်အလောင်းကို စောင့် ကြပ်နေသော ဖခင် ဖြစ် သူအား ရိုက်နှက်ကာ ရုပ်အလောင်းကို လူယူသွားကြောင်း၊ မိသားစုမှ ရုပ် အလောင်းပြန်ပေးရန် ခလရ ၂၄၁ တပ်သို့ သွားရောက်ကာ အကြိမ်ကြိမ် တောင်း ဆိုခဲ့သော်လည်း ပြန်လည်ပေးအပ်ခြင်းမရှိခဲ့ကြောင်း ရှမ်းလူ့အခွင့် အရေးမဏ္ဍိုင်က ပြောသည်။
ဇူလိုင်လ ၂၅ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းတွင် မူဆယ်မြို့နယ်၊ မန်ဟိုင်းကျေးရွာအုပ်စု တီးမကျေးရွာ ကချင် နှစ် ခြင်း အသင်းတော်မှ အသက် ၂၅ နှစ်အရွယ် တူးဂျာ နှင့် အသက် ၂၇ နှစ်အရွယ် ဘရန်အောင် တို့ ကွတ်ခိုင်မြို့မှ ကျေးရွာသို့ပြန် လာစဉ် လမ်း၌ အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီတပ် ခမရ ၅၆၉ တပ်မှ ဖမ်းဆီး ပြီး မူဆယ်မြို့နယ်၊ နမ့်အွန်ကျေးရွာ အနီးရှိ၎င်း တို့တပ်စွဲရာ တောင်ကုန်း သို့ခေါ် ဆောင်သွားကာ ရိုက် နှက် နှိပ်စက်ပြီးနောက် သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခတ် သတ် ဖြတ်ခဲ့ကြောင်း ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့၀င်တစ်ဦးက မြင် တွေ့အတည်ပြု ခဲ့ပေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ဇူလိုင်လ ၂၆ ရက်နေ့တွင် အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် တူးဂျာနှင့် ဘရန်အောင် တို့၏ ရုပ်အလောင်းများ အပါ အဝင် လုယူလာသော ဦးအိုက်လော၏ ရုပ်အလောင်းကို TNLA တပ်ဖွဲ့ယူ နီ ဖောင်းများ ဝတ်ဆင် ပေးကာ ဓာတ်ပုံ ရိုက်ပြီး ၎င်းတို့၏ဝါဒဖြန့် လူမှုကွန်ယက်များတွင် TNLA တပ်သား သုံးဦးကို အသေဖမ်းမိသည်ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။
ဇူလိုင်လ ၃၁ ရက်နေ့တွင် တူးဂျာနှင့်ဘရန်အောင်တို့၏ ရုပ်အလောင်းကို လိုက်လံရှာဖွေကြသော တီး မားရွာခံများ သည် မူဆယ်မြို့နယ်၊ နမ့်အွန်ကျေးရွာ အနောက်တောင်ဘက်ရှိ တောထဲတွင်ရုပ်အလောင်း မီးရှို့ခံထားရပြီး ကျန် ရစ်နေသော အရိုးပြာများ မြုပ်နှံထားသည့် နေရာကို တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ယင်း နေ ရာနှင့်မနီး မဝေးတွင် မြုပ်နှံထားသော ဦးအိုက်လော၏ ရုပ်အလောင်းကို တွေ့ရှိခဲ့ပြီး ၎င်းပတ်ဝန်းကျင် တွင် လူငယ်နှစ်ဦး၏ ဖိနပ်နှင့် အပေါ်ဝတ်အင်္ကျီတို့ကို ရှာတွေ့ခဲ့ရာ မီးရှို့ထားသည့် အလောင်းနှစ်ခုမှာ တူးဂျာနှင့် ဘရန်အောင်တို့ဖြစ်သည်ကို အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
“ဒီလို TNLA ယူနီဖောင်းတွေ ဝတ်ပြီး ဝါဒဖြန့်တယ်ဆိုတာ စစ်တပ်က ပြည်သူလူထုအပေါ် ကျူးလွန် ထားတဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေကို ဖုံးကွယ်ချင်တဲ့အတွက် တမင် တကာ ရည်ရွယ်ရှိရှိလုပ်တယ်လို့ မြင် ပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် သူတို့လုပ်တယ်ဆိုတာ အကုန်လုံးသိနေတာပဲ၊ သူ့တို့ရဲ့ ကောင်းမှုတွေကို ဖုံး ကွယ်ချင်တာပေါ့၊ ဖုံးကွယ်ချင်ပေမယ့် ဖုံးကွယ်လို့မရပါဘူး” ဟု ရှမ်းလူ့အခွင့်အရေးမဏ္ဍိုင်မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ယိင်းလျန်းဟန်က ရန်ကုန်ခေတ်သစ်သတင်းဌာနထံသို့ ပြောကြားသည်။
ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက်နေ့ကတည်း ကျေးရွာများအတွင်း၌ KIA တပ်သား များရောက်ရှိနေသည်ဟုဆိုကာ နမ့်ဖတ်ကာ ခလရ၁၂၃ တပ်မှ မွန်းလွဲပိုင်းမှ ညအထိ လက်နက်ကြီးများ ရမ်းသန်းပစ်ခတ်ခဲ့ရာ ည၉ နာရီ ၄၅ မိနစ်ခန့်တွင် လွယ်ကုန်းကျေးရွာသို့ လက်နက်ကြီးများ ကျရောက်ခဲ့ရာ အိမ်တစ်လုံးအတွင်းရှိ အ သက် ၆၀ အရွယ် ဒေါ်အေးအိုင် သေဆုံးခဲ့ပြီး အသက် ၄၀ အရွယ် ဒေါ်အေးဝမ်း နှင့် အသက် ၁၅ နှစ် အ ရွယ် လွေးပပဝင်းတို့ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ဇူလိုင်လ ၂၉ ရက်နေ့ညပိုင်းတွင် ကွတ်ခိုင်အခြေစိုက် ခလရ ၂၄၂ စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းသည် အင်မိန်း ဟိုကျန် ကျေးရွာအုပ်စု၊ မန်နောင်ရွာသို့ရောက်ရှိလာကာ မန်နောင်ဘုန်းကြီးကျောင်းအတွင်းသို့ အရပ် သား နှစ်ဦး ကို ဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်လာပြီး တစ်ဦးကို အဆိုပါ ကျောင်းဝင်းအတွင်း၌ပင် ပစ်သတ်ကာရုပ်အလောင်းကို ၄င်းတို့လာရာ လမ်းဖြစ်သော ကျေးရွာအနောက်ဘက် သစ်တောထဲသို့ သယ်ဆောင်သွားသည်ဟု ဆိုသည်။
ထို့အပြင် ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက် နံနက်ပိုင်းက အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီတပ် ခမရ ၅၆၉ တပ်မှ စစ်ကြောင်း သည် ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်၊ အူရာဘွန်ကောင်းလိမ်ကျေးရွာအုပ်စု မန္တလေး-မူဆယ်ကားလမ်းမကြီးပေါ်ရှိ ဆွန်လုံကျေးရွာသို့ရောက်လာပြီး ကျေးရွာ အနီးရှိ ကြံစိုက်ခင်းနှင့် ဘုန်းကြီးကျောင်းတို့တွင် တပ်စွဲနေ ထိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ဇူလိုင် ၃၀ ရက် ည၁၀ နာရီဝန်းကျင်တွင် အဆိုပါ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီတပ်မှ တပ်သား လေးဦးသည် ဆွမ်လုံကျေး ရွာအတွင်းသို့ နှစ်ဦးစီ အုပ်စုခွဲကာ ၀င်ရောက်ခဲ့ကာ ဆွမ်လုံကျေးရွာအတွင်းရှိ အိုက်စိုင်း (အ မည်လွဲ) နှင့်နန်းလောဝ် (အမည်လွဲ) တို့၏နေအိမ်အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာသည့် စစ်သား ၂ ဦးကိုက အိုက်စိုင်းကို သေနတ်ဖြင့် ထောက်၊ လက်နောက်ပြန်လက်ထိပ်ခတ်ပြီး အသက် ၂၀ အရွယ် အိုက်စိုင်း၏ ဇနီးဖြစ်သူ နန်းလောဝ်ကို ၎င်းတို့ဆီလာရန်ခေါ်ကာ စစ်ကောင်စီတပ်သားနှစ်ဦးက နန်းလောဝ်၏ ရင် သားကို ဆုပ်နယ်ခြင်း၊ အမျိုးသမီးအင်္ဂါကို မဖွယ်မရာပြုလုပ်ခြင်းများပြုလုပ်ခဲ့ရာ ခင်ပွန်းဖြစ်သူ အိုက် စိုင်း မှ ငိုယိုအော်ဟစ်တောင်းပန်ခဲ့သည်ကြောင်း သိရသည်။
အိုက်စိုင်း၏ အော်ဟစ်တောင်းပန်သည့် အသံမှာ ကျယ်လောင်လှသဖြင့် အိမ်နီးချင်းများနိုးလာရာ အ ကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီတပ်သားများက အိုက်စိုင်းနှင့် နန်းလောဝ်ကိုရိုက်နှက်ပြီး လက်ထိပ်ဖြည်ပေး ကာ ပြန်ထွက်သွားခဲ့ကြောင်း၊ အကြမ်းဖက်စစ်သား ၂ ဦး၏ မဖွယ်မရာပြုလုပ်ခံရသူ နန်းလောဝ်မှာ ကိုယ်ဝန် ၃ လ ရှိနေသူတစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
တချိန်တည်း၌ပင် အခြားစစ်ကောင်စီတပ်သား ၂ ဦးသည် ဆွန်လုံရွာစွန်ရှိ စိုင်းမောင်(အမည်လွဲ) နှင့် နန်းထွေး (အမည်လွဲ) တို့၏ နေအိမ်သို့ရောက်လာကာ စိုင်းမောင်နှင့် ကလေးနှစ်ဦးကို သေနတ်ဖြင့် ချိန် ကာ မသေချင်လျှင် ကလေးနှစ်ဦးကိုခေါ်ကာ နေအိမ်မှထွက်သွားရန်၊ ရွာထဲရှိအခြား သူများကိုပြောပြ လျှင် နေအိမ်ကိုမီးရှို့ပစ်မည် ဟု ခြိမ်းခြောက်သဖြင့် စိုင်းမောင်မှ ကလေး ၂ ဦးကို နေအိမ်မှ ထွက်သွား ခဲ့ရကြောင်း၊ ထိုသို့ ထွက်သွားပြီးနောက် ယင်းစစ်သား ၂ ဦးက အသက် ၃၁ နှစ်အရွယ် နန်းထွေး (အမည် လွှဲ) ကို သေနတ်ဖြင့်ချိန်ကာ တစ်လှည့်စီ အဓမ္မပြုကျင့်ခဲ့ပြီး နေအိမ်မှပြန်ထွက်သွားခဲ့ကြောင်း ရှမ်းလူ့အအခွင့်အရေးမဏ္ဍိုင်က ထုတ်ပြန်ချက်ထားသည်။
နောက်တစ်နေ့ မနက်တွင် ကျေးရွာသူရွာသားများက ကျောင်းထိုင်ဆရာတော်ကို သွားရောက်တိုင်ကြား ခဲ့ပြီး ဆရာတော်မှ စစ်ကြောင်းမှူးကိုခေါ်ပြောခဲ့ရာ စစ်ကြောင်းမှူးမှ နန်းထွေးနှင့် နန်းလောဝ်တို့ကို ခေါ် ပြီး အဓမ္မ ပြု ကျင့်ခဲ့သောစစ်သားများကိုရွေးထုတ်စေခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းစစ်သားများကို အများရှေ့တွင် ရိုက်နှက်ခဲ့ပြီး ပြန်လည်ခေါ်ဆောင်သွားကြောင်း သိရသည်။
အကြးမ်ဖက် စစ်ကောင်စီတပ်သားများသည် ကျေးရွာမှမထွက်ခွာမီ ရွာလူကြီးခေါ်ယူပြီး အဓမ္မပြု ကျင့်မှု ဖြစ်စဉ်ကို သတင်းမီဒီယာများထံ ပြောကြားပါက ရွာကိုလက်နက်ကြီးဖြင့်ပစ်မည်ဟုခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည် ဟုဆိုသည်။
“ကျမတို့ဒေသမှာဆိုရင် စစ်တပ်က အမျိုးသမီးတွေအပေါ်မုဒိမ်းကျင့်သတ်ဖြတ်မှုတွေ၊ အုပ်စုဖွဲ့မုဒိမ်း ကျင့်မှုတွေကို အရင်ကတည်းက လုပ်နေကြပေါ့၊ လုပ်နေကြအတိုင်းပဲ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဆက်ရှိလာတယ်လို့ပဲ ပြောရမှာပေါ့၊ ဒီလိုမျိုး ဒေသနေပြည်သူအမျိုးသမီးတွေအပေါ် ကျူးလွန်တာတွေ မှန်သမျှ အရေးယူခံရတာမျိုးမရှိဘူး၊ အရင်ကတည်းက ဖြစ်နေခဲ့တာ” ဟု ရှမ်းလူ့အခွင့်အရေးမဏ္ဍိုင်မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ယိင်းလျန်းဟန်က ရန်ကုန်ခေတ်သစ်သတင်းဌာနထံသို့ ပြောကြားသည်။
သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်းက မူဆယ်မြို့မှ ထွက်ခွာလာသော အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီတပ် သား အင်အား ၁၀၀ ခန့်ရှိယာဉ်တန်းကို ၁၀၅ မိုင်ကုန်သွယ်ရေးဇုန် အောက်တုံခန်ကျေးရွာ၌ TNLA တပ်ဖွဲ့ ဝင်များမှ မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ တိုက်ပွဲ များ ပြင်းထန်ခဲ့ပြီး၁၀၅ မိုင်အခြေစိုက် အမြောက်တပ်မှ လက် နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့ရာ ၁၀၅ မိုင်ကျေးရွာ အတွင်းရှိ နေအိမ်တစ်လုံး ပေါ်သို့ လက်နက်ကြီးများ ကျရောက်ပေါက်ခဲ့ပြီး အမျိုးသားတစ်ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကာ တုံခန်ဒေသခံ ၂၀ ခန့်သည် နမ့်အွမ်ကျေးရွာ ကချင်နှစ်ခြင်းခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းသို့ နေ့ချင်း တိမ်းရှောင်နေရကြောင်း သိရသည်။
အလားတူ သြဂုတ်လ ၂ရက်နေ့ နံနက်ပိုင်း၌ပင် မူဆယ်မြို့နယ် စယ်လန့် ကျေးရွာ လွယ်တေးမိန်း တောင်ခြေ၌ ဖယ် ခုံအခြေစိုက် စကခ ၇ လက် အောက်ခံ စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် TNLA တပ်တို့ကြား တိုက် ပွဲများဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ၁၀၅ မိုင်ရှိ အကြမ်းဖက်စစ်တပ်မှ စယ်လန့်ကျေးရွာအတွင်းသို့ လက်နက်ကြီး များဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သဖြင့် နေအိမ် ၆ လုံးပျက်စီးကာ အသက် ၉ နှစ်အရွယ် ကလေးတစ်ဦး၊ အမျိုးသမီးတစ်ဦးတို့ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း၊ ကျေးရွာနေ ပြည်သူများမှာလည်း ကြောက်လန့်ကာ မူဆယ်မြို့တွင်း၊ နမ်းခမ်းမြို့ ပေါ်နှင့် လွယ်တေးမိန်းကမ္မဌာန်းကျောင်းတို့၌ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရကြောင်း သိရသည်။
ဓာတ်ပုံ- အကြမ်းဖက် စစ်တပ် တပ်သားများ။