ဂျပန်က စစ်သင်တန်းပေးခဲ့သော လေတပ် ဒုဗိုလ်မှူးကြီး လွှမ်းမိုးက မြန်မာပြည်သူအပေါ် ဆိုးဝါးသော လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများ ကျူးလွန်နေ၊ စစ်တပ်အရာရှိများကို ဂျပန်က စစ်သင်တန်းပေးမှု ချက်ချင်းရပ်ဆိုင်းရန်လိုအပ်

ရန်ကုန်၊ မေ ၂၃

ဂျပန်နိုင်ငံက စစ်သင်တန်းပေး လေ့ကျင်ခဲ့သော စစ်အရာရှိများစွာအနက်မှ လေတပ် ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး လွှမ်းမိုးက မြန်မာပြည်သူများအပေါ် ဆိုးဝါးသော လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ကျူးလွန်လျက်ရှိကြောင်း Human Rights Watch နှင့် Justice For Myanmar က ယနေ့ ထုတ်ဖော်ကြေညာသည်။

ဂျပန်အစိုးရအနေဖြင့် မြန်မာစစ်တပ်ဘက်မှ အရာရှိများကို စစ်သင်တန်းပေးမှုများကို ချက်ချင်းရပ်ဆိုင်းရန်နှင့် ဂျပန်စစ်သင်တန်းတက်ရောက်ပြီးသူ စစ်အရာရှိ များသည် မြန်မာပြည်သူမျာအးပေါ် စစ်ရာဇဝတ်မှုများတွင် ပါဝင်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးရန် Human Rights Watch and Justice For Myanmar တောင်းဆိုလိုက်သည်။

လေတပ်မှ ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး လွှမ်းမိုးသည် ဂျပန်လေတပ်ကွပ်ကဲမှု ကောလိပ်တွင် ၂၀၁၆ ခုနှစ် သြဂုတ်လမှ ၂၀၁၇ ခုနှစ် မတ်လအထိ စစ်သင်တန်း တက်ရောက်ခဲ့ကြောင်း ဂျပန်ကာကွယ်ရေးအသင်းနှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဌာန၏ မှတ်တမ်းများအရ သိရသည်။

ဒုဗိုလ်မှူး‌ကြီး လွှမ်းမိုးသည် ဒုတိယတပ်ရင်းမှူးဖြစ်ပြီး မကွေးလေတပ်အခြေ စိုက်စခန်းတွင် အခြေစိုက်သည်ဟု သတင်းရင်းမြစ်နှစ်ခုက အတည်ပြုထား သည်။

လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲများနှင့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ အပါအဝင် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလက အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မကွေးတိုင်းအတွင်း တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်စွာ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အရပ်သား ၅၀,၀၀၀ ကျော် အိုးအိမ်မဲ့ဖြစ်ခဲ့ရကြောင်း၊ မြန်မာစစ်တပ်သည် မကွေးတိုင်းတွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ အပါအဝင် သတ်ဖြတ်မှု၊ မီးရှို့မှုနှင့် အခြားသောလူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများကို ကျူးလွန် လျက်ရှိကြောင်း မီဒီယာသတင်းများက ဆိုသည်။

“မြန်မာစစ်တပ်မှာ စစ်ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်သူတွေ ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်ခွင့်ရှိနေတဲ့ ရှည်လျားတဲ့သမိုင်းကြောင်း လုံလောက်တဲ့အထောက်အထားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဂျပန်အစိုးရအနေနဲ့ သူ့ရဲ့ စစ်သင်တန်းတွေက ရိုင်းစိုင်းနေတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကို ယဉ်ကျေးအောင် ပြောင်းလဲမယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်မဲ့တဲ့ တွေးခေါ်မှုကို စွန့်လွှတ်သင့်တယ်။”ဟု Human Rights Watch မှ တာဝန်ရှိသူTeppei Kasai က ပြောကြားသည်။

ဂျပန်အစိုးရသည် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး၏ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး၏ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် နိုင်ငံရပ်ခြားသားများအား လေ့ကျင့်သင်ကြားခြင်းနှင့် ပညာပေးခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေပုဒ်မ ၁၀၀ အရ ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှစ၍ မြန်မာနိုင်ငံမှ ဗိုလ်လောင်းများနှင့် အရာရှိများကို လက်ခံ စစ်သင်တန်းပေးလျက်ရှိသည်။

စစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် မြန်မာစစ်တပ်မှ ဗိုလ်လောင်းနှစ်ဦးနှင့် အရာရှိနှစ်ဦးကို စစ်သင်တန်းပေးရန် လက်ခံခဲ့ပြီး ယခု ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင်လည်း ဂျပန်နိုင်ငံက မြန်မာစစ်တပ်မှ ဗိုလ်လောင်းနှစ်ဦးနှင့် အရာရှိနှစ်ဦးအား သင်တန်းပေးရန် ထပ်မံလက်ခံခဲ့ပြန်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် လူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့က ဂျပန်အစိုးရအား စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများတွင် ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်မည့် အန္တရာယ်ရှိသောကြောင့် လေ့ကျင့်ရေးအစီအစဉ်ကို ချက်ချင်းရပ်ဆိုင်းရန် ဂျပန်အစိုးရကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ဂျပန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ယင်းကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ ဝန်ကြီးဌာနတွင် သတင်းအချက်အလက်တစ်စုံတစ်ရာ မရှိသေးကြောင်း ပြန်လည်ဖြေဆိုသည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၆ ရက်နေ့ ပါလီမန် လုံခြုံရေး ကော်မတီ အစည်းအဝေး အတွင်း ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန မှ အရာရှိ တစ်ဦးက ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန က ၎င်းတို့အနေဖြင့် လက်ရှိအခြေအနေကို နားလည်ကြောင်း ၊ သို့ရာတွင် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးအခြေအနေကြောင့် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုရန် ငြင်းဆန်ကြောင်း ပြောဆိုသည်။

မြန်မာစစ်တပ်သည် တိုင်းရင်းသားဒေသများနှင့် ရခိုင်ဒေသများတွင် စစ်ရာဇဝတ်မှုများကို ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာ ကျူးလွန်လျက်ရှိပြီး ရခိုင်တွင်လည်း လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်ထားသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖေါ်ဝါရီလတွင် အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက စစ်အစိုးရ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များသည် အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ခြင်း၊ မတရားဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့် ရာဇဝတ်မှုများနှင့် စစ်ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်မှုများ ကျူးလွန်သည့် အရပ်သားများကို ခွဲခြားဆက်ဆံခြင်း အပါအဝင် ပြင်းထန်သော စော်ကားမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် အနည်းဆုံး ကလေး ၁၃၀ အပါအဝင် လူပေါင်း ၁၈၀၀ ကျော်ကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး ၁၃,၀၀၀ ကျော်ကို နိုင်ထက်စီးနင်း ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်းမှ သိရသည်။

စစ်တပ်က တိုင်းရင်းသားလူနည်းစုဒေသများနှင့် စစ်အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို စစ်ဆင်ရေးများ တိုးချဲ့လုပ်ဆောင်ကာ လူပေါင်း ၅၅၀,၀၀၀ ကျော်ကို အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးစေပြီး လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ပိတ်ဆို့ထားကြောင်း သိရှိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ်က မြန်မာစစ်တပ်က ဂျက်လေယာဉ်များ၊ တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ်များ၊ သံချပ်ကာယာဉ်များ၊ အပေါ့စား အမြောက်များ၊ ဒုံးကျည်များ၊ ဒုံးကျည်များကို အရပ်သားများကို တိုက်ခိုက်ရန် အသုံးပြုနေသည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဂျပန်အစိုးရက ဒီမိုကရက်တစ် အုပ်ချုပ်ရေး ပြန်လည်ထူထောင်ရန်နှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အပါအဝင် ရွေးကောက်ခံ အစိုးရအရာရှိများကို လွှတ်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့ ဂျပန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက မြန်မာစစ်တပ်၏ “လက်နက်မဲ့အရပ်သားများအပေါ် တိုက်ခိုက်မှုများကို ပြစ်တင်ဝေဖန်သည့် ကြေညာချက်ကို အခြားနိုင်ငံ ၁၁ နိုင်ငံနှင့် ပူးတွဲကြေညာခဲ့သည်။

ဂျပန်နိုင်ငံအစိုးရသည် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ တရားဝင်မဟုတ်သော ဖွံ့ဖြိုးရေးအကူအညီ (ODA) စီမံကိန်းအသစ်များကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီး လက်ရှိလုပ်ဆောင်ဆဲ အကူအညီပေးရေးစီမံကိန်းများကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ခွင့်ပြုခဲ့သည်။

စစ်တပ်က အရပ်သားများကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူများနှင့် ကယ်ဆယ်ရေးအကူအညီများကို ဖြတ်လေးဖြတ်ဗျူဟာဖြင့် ဖြတ်တောက်ကာ တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။

“ဂျပန်က ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ကြောင်း သိလျက်နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်က ဗိုလ်လောင်းတွေကို ဆက်လက် လေ့ကျင့်ပေးတာက ခွင့်မလွတ်နိုင်ပါဘူး။ ဂျပန်ရဲ့ စစ်သင်တန်း အစီအစဉ်က မြန်မာစစ်တပ်ကို အားကောင်းစေပြီး ပြည်သူတွေအပေါ် ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်ရာမှာ အသုံးပြုနိုင်တဲ့ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဝန်ထမ်းတွေကို ထောက်ပံ့ပေးပါတယ်။ ဂျပန်အစိုးရအနေနဲ့ ဒီလေ့ကျင့်မှုတွေကို ချက်ချင်းရပ်တန့်ဖို့နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်အနေနဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ ချိုးဖောက်မှုတွေ ကျူးလွန်နေတာကို ရပ်တန့်ဖို့ ခိုင်မာတဲ့ခြေလှမ်းတွေ လုပ်ဆောင်ဖို့ ဂျပန်အစိုးရကို တောင်းဆိုထားပါတယ်။”ဟု ” ဟု Justice For Myanmar မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ရတနာမောင်က တောင်းဆိုသည်။

ဓာတ်ပုံ- ပြည်သူကို သတ်ဖြတ်မှုများ ကျူးလွန်ရာတွင် ပါဝင်လျက်ရှိသော ဂျပန်စစ်သင်တန်းဆင်း လေတပ်မှ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး လွှမ်းမိုး။