၄င်းတို့၏လုပ်ရပ်ကြောင့် သုံးစွဲသူများ အဖမ်းခံရနိုင်သည်ကိုသိလျှက်နှင့် တယ်လီနော သည် သုံးစွဲသူများ၏ ဒေတာအချက်အလက်များကို စစ်အုပ်စုလက်ထဲ ပေးအပ်ခဲ့

ရန်ကုန်၊ ဩဂုတ် ၂၁

၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း တယ်လီနော(Telenor) ကုမ္ပဏီသည် ၄င်းတို့ထံတွင် သိမ်းဆည်းထားသော မြန်မာပြည်သူများ၏ အကဲဆတ်သော ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအချက်အလက်များကို အချိန်အတန်ကြာထိ စစ်အုပ်စုထံ လွှဲပြောင်းပေးနေခဲ့သည်။ ထို့အပြင် တယ်လီနောသည် စစ်ကောင်စီ ခိုင်းစေသည့်အတိုင်း တသွေမသိမ်း ဝဘ်ဆိုဒ်များအား ပိတ်ပစ်ခဲ့ခြင်း၊ ဖုန်းလိုင်းများပိတ်ပင်ခဲ့ခြင်း များပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ပြုလုပ်ခဲ့မှုများကြောင့် ထိခိုက်ခံခဲ့ရသူများတွင် လက်ရှိ စစ်အုပ်စုက အဓမ္မ အကျဥ်းချထားသော နိုဘယ်ဆုရှင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်လည်း တဦးအပါအဝင်ဖြစ်ခဲ့သည်။

===================

“နော်ဝေနိုင်ငံက အမေ့ကို အမြဲထောက်ခံခဲ့ပေမဲ့ နော်ဝေကုမ္ပဏီက ဒါမျိုးလုပ်နေတယ် ဆိုတာကတော့ ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်စရာပဲ။ တကယ့်ကို ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချစရာပါပဲ”ဟု ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ သားဖြစ်သူ ကင်မ်အဲရစ်က နော်ဝေမီဒီယာ NRK ကို ပြောခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်အုပ်စုနှင့် နော်ဝေ ဆက်သွယ်ရေးကုမ္ပဏီ တယ်လီနောတို့ မည်သို့မည်ပုံ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိချက်အသစ်များအပေါ် အခြေခံ၍ နော်ဝေမီဒီယာ NRK က လန်ဒန်မြို့တွင် ကင်မ် နှင့် သီးသန့် အင်တာဗျူး ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တယ်လီနောသည် လူညစ်များ (စစ်အုပ်စု)၏ တောင်းဆိုသည့်အတိုင်း မိုဘိုင်းသုံးစွဲသူ ၁,၃၀၀ ဦးခန့်၏ အင်တာနက် အသုံးပြုမှုဒေတာများကို လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ခြင်း၊ ၄င်းတို့၏ ဖုန်းများကို ပိတ်ပစ်ခဲ့ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ဖော်ချက်များအရ သိရသည်။

၄င်းတို့ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့် ရထားသည်များထဲတွင် ယခင်က မသိရှိခဲ့သော အချက်အလက်များ အထူးသဖြင့် တယ်လီနော၏ ကိုယ်ပိုင်စိစစ်သုံးသပ်ချက်များလည်း ပါဝင်နေကြောင်း NRK ကဆိုသည်။

တယ်လီနောအနေဖြင့် အဆိုပါအကဲဆတ်သော အချက်အလက်တွေကို (စစ်အုပ်စုထံ) ပေးအပ်လိုက်မည်ဆိုလျှင် သုံးစွဲသူ ၅၀၀ နီးပါး အဖမ်းခံရနိုင်ကြောင်း ၄င်းတွေ့ရှိချက်များအတွင်း ဖော်ပြထားသည်။

ထို့အပြင် တယ်လီနောဆီထံမှ သတင်းအချက်အလက်များအား အသုံးပြုပြီး (အသုံးပြုသူ ပြည်သူများအား) ဖမ်းဆီးကာ ထောင် ၃ နှစ်မှ ၇ နှစ်အထိ ချမှတ်နိုင်ကြောင်းကို စစ်ကောင်စီဖက်မှ ကိုယ်တိုင်ပြောဆိုထားကြောင်းကိုလည်း ၎င်းစာရွက်စာတမ်းတွေထဲ ဖော်ပြပါရှိနေသည်။

ထိုသို့ ဖြစ်ပျက်ခဲ့သည်များအပေါ် တယ်လီနောက အတည်ပြုခဲ့သည်။ သို့သော် ကုမ္ပဏီ၏ အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းက ၄င်းတို့အနေဖြင့် ရွေးချယ်စရာ မရှိခဲ့ကြောင်း ပြောဆိုသည်။

“စစ်တပ် အမိန့်ပေးတာကို ငြင်းဆန်ရင် အကျိုးဆက်က ကျွန်တော်တို့ဝန်ထမ်းတွေ အသက်အန္တရာယ်နဲ့ ကြုံရနိုင်တယ်” ဟု စစ်တပ်အာဏာသိမ်းစဥ်နှင့် နောက်ပိုင်း တယ်လီနောမြန်မာ (TML) ၏ CEO ဖြစ်လာသူ Jon Omund Revhaug က ပြောသည်။

စစ်တပ်က တောင်းဆိုလာသည့်အခါများတွင် နော်ဝေနိုင်ငံပိုင်ကုမ္ပဏီအနေနှင့် ငြင်းဆန်ခြင်းမျိုး တစ်ခါမှပင်မရှိခဲ့သလို၊ ၄င်းအပေါ်တွင်လည်း တယ်ယ်လီနောက ထပ်မံအတည်ပြုခဲ့သည်။

“ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ မရဘူး လို့ ငြင်းဆန်နိုင်တဲ့ ဥပမာမျိုး ရှိမယ်မထင်ပါဘူး။ အာဏာပိုင်တွေရဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေက အရမ်းကိုပြင်းထန်လွန်းတယ်” ဟု Revhaug က ပြောသည်။

ထိုသို့ တယ်လီနောမှ သုံးစွဲသူများ၏ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအချက်အလက်များ ပေါက်ကြားစေခဲ့မှုတွင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင် နိုဘယ်ဆုရှင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်လည်း တစ်ဦးအပါအဝင် ဖြစ်ခဲ့သည်။

“ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် ဆက်နွှယ်နေသော အဖွဲ့အစည်းများထဲတွင် အကျင့်ပျက်ခြစားမှုနှင့် ပတ်သက်သည်များ စစ်တပ်က ရှာဖွေစုံစမ်းလိုသည့်အခါမျိုးတွင်လည်း ဖုန်းနံပါတ်များကို တောင်းလေ့ရှိသည်” ဟု ကုမ္ပဏီ၏ ကိုယ်ပိုင်အကဲဖြတ်ချက်ထဲတွင် ဖော်ပြထားသည်။

၄င်းအချက်အလက်များကို ပေးအပ်ခဲ့ခြင်းအားဖြင့် တယ်လီနောသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးချယ်တင်မြောက်ထားသော ခေါင်းဆောင်ကို စစ်အုပ်စုက ညှင်းပန်းနှိပ်စက်ရာတွင် ပါဝင်ကူညီခဲ့ကြောင်းကို ထင်ရှားစေခဲ့သည်။ အဆိုပါကိစ္စသည် ကုလသမဂ္ဂနှင့် ကမ္ဘာတဝှမ်းက ရှုတ်ချနေဆဲ ကိစ္စလည်းဖြစ်သည်။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို အဂတိလိုက်စားမှုနဲ့ (စစ်အုပ်စုက) ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ထောင်လေးနှစ် အဓမ္မ ချမှတ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက်တွင်လည်း စွဲချက်အမျိုးမျိုးဖြင့် သူမအား စုစုပေါင်း ထောင်ဒဏ် ၃၃ နှစ် ထပ်မံချမှတ်ထားသည်။

သူမ၏သားဖြစ်သူ ကင်မ်အဲရစ်နှင့် လန်ဒန်တွင် တွေ့ဆုံချိန်တွင်တော့ ၄င်းကိစ္စအပေါ် ကင်မ်က အတော်လေး ပြင်းပြင်းထန်ထန် တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

“တယ်လီနောအနေနဲ့ ဒီအချက်အလက်တွေကို မထုတ်ပေးခဲ့သင့်တာပါ။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီအစား သူတို့ဟာ စစ်အုပ်စုကို အတော်အားကောင်းတဲ့ လက်နက်တခု ပေးခဲ့တယ်။ ဒါကြောင့်မို့ပဲ စစ်အုပ်စုအနေနဲ့ လူတွေကို အမြဲတစေ စောင့်ကြည့်ထောက်လှမ်းနိုင်ခဲ့တာဖြစ်တယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

၁၉၉၁ ခုနှစ်က အော်စလိုတွင် သူ့မိခင်ကိုယ်စား ငြိမ်းချမ်းရေးဆုကို လက်ခံပေးခဲ့စဉ်က ကင်မ်သည် အသက် ၁၄ နှစ်သာ ရှိသေးပြီး၊ အခမ်းအနားအတွင်း နာမည်ကျော် နော်ဝေဂီတပညာရှင် Edvard Grieg တီးခတ်သော ဂီတသံစဥ်နှင့်အတူ ဆုလက်ခံယူခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။

ကင်မ် က “တယ်လီနောအနေနဲ့ အချက်အလက်တွေကို ဖျက်ဆီးပြီး နိုင်ငံကနေ ထွက်သွားခဲ့သင့်တယ်” ဟု ဆိုသည်။

Jon Omund Revhaug က ဒါဟာ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း၊ အားလုံးထက် ဝန်ထမ်းများ၏ လုံခြုံရေးကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားဖို့က ပိုအရေးကြီးကြောင်း ပြောသည်။

“သားဖြစ်သူက အခုလို ပြင်းပြင်းထန်ထန် တုံ့ပြန်တာကို နားလည်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့က တကယ့်ကို ကြောက်စရာကောင်းလွန်းလှတဲ့ အာဏာယန္တရားနဲ့ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတာပါ။ ဒီအချက်အလက်တွေကို အာဏာပိုင်တွေက ဘာအတွက် သုံးသလဲ ဆိုတဲ့ကိစ္စအတွက်တော့ ကျွန်တော်တို့မှာ တာဝန်မရှိပါဘူး” ဟု ၄င်းကဆက်ပြောသည်။

တယ်လီနောထံမှ ရရှိထားသော ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာထားသည့် စာရွက်စာတမ်းများအရ စစ်အုပ်စု၏ ပြတ်သားသော ဗျူဟာတခုကိုလည်း မြင်တွေ့နိုင်သည်။

၄င်းမှာ နာမည်ကြီးများ၏ အချက်အလက်များ ရှာဖွေခြင်းဖြစ်သည်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့် ဒီမိုကရေစီအရေးတော်ပုံကို ထောက်ခံအားပေးသော နာမည်ကျော်များ၊ ဟစ်ဟော့အနုပညာရှင်များ၊ စာရေးဆရာများ၊ ရုပ်ရှင်ဒါရိုက်တာများနှင့် နာမည်ကြီးအနုပညာရှင်များ စသူတို့၏ အချက်အလက်များကို ရှာဖွေခြင်းဖြစ်သည်။

(စစ်အုပ်စုကို) ဆန့်ကျင်တော်လှန်သူများ၏ ထိရှလွယ်သော အင်တာနက်အသုံးပြုမှု အချက်အလက်တွေကို တယ်လီနောမှ မည်သို့မည်ပုံ ပေါက်ကြားစေခဲ့သည် ဆိုသည့် အကြောင်းအရာများကိုလည်း အဆိုပါစာရွက်စာတမ်း အတော်များများတွင် တွေ့မြင်နိုင်သည်။

တနည်းအားဖြင့် တယ်လီနောသည် (စစ်အုပ်စုကို ဆန့်ကျင်တော်လှန်သူများ၏) နာမည်များ၊ လိပ်စာများ၊ ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုမှတ်တမ်းများ၊ စာတိုအချက်အလက်များနှင့် နောက်ဆုံးသိရှိထားသော နေရာအချက်အလက်များအား စစ်အုပ်စုထံ ပေးအပ်ခဲ့ခြင်းလည်းဖြစ်သည်။ ပါဝင်ပတ်သက်မှုများ ပေါက်ကြားခြင်းကြောင့် လူငယ်များ မကြာခဏဆိုသလို အသက်အန္တရာယ်နှင့် ကြုံခဲ့ရသည်များလည်းရှိသည်။

“ကုမ္ပဏီကြီးတွေဟာ သူတို့အနေနဲ့ ဝေးဝေးရှောင်သင့်တဲ့သူတွေနဲ့ မကြာခဏဆိုသလို နောက်ကွယ်မှာ (မသမာ) အပေးအယူတွေ လုပ်လေ့ရှိတာ ကျွန်တော်တို့တွေ သိပါတယ်” လို့ အင်တာဗျူးအတွင်း ကင်မ်အဲရစ်က ပြောခဲ့သည်။