စစ်ပွဲအတွင်း မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ် ဆက်ဆံရေး သို့မဟုတ် ယူကရိန်း၏ ၄င်းတို့ ဇာတ်ကြောင်းများကို ပြောင်မြောက်စွာ ပုံဖော်စီမံ ခန့်ခွဲနေမှုများမှ လေ့လာသင်ယူစရာ သင်ခန်းစာများ

By Muyiwa Babarinde

မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်တွေ ကြည့်တာဟာ ကျွန်တော် နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက် လုပ်ဖြစ်တဲ့ အရာတွေထဲက တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်က အတိတ်ကနေ အနာဂတ်အတွက် သင်ခန်းစာတွေ ရရှိမယ်လို့ ယုံကြည်တယ်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အကြောင်း အင်တာဗျူးတွေ၊ ရုပ်ရှင်တွေ၊ ပန်းချီ၊ တေးသွား အချို့ကို မနှစ်တုန်းက ကျွန်တော် ကြည့်ခဲ့တာ မှတ်မိတယ်။

ကမ္ဘာကြီးမှာ ဒီလိုကမ္ဘာစစ်တွေ ဘယ်တော့မှ ထပ်ပြီးတော့ မကြုံတွေ့သင့်တော့ဘူး။ တစ်ကယ်ကို နာကျည်း၀မ်းနည်း ကြေကွဲစရာကောင်းတဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေ ဖြစ်တယ်။ အခုက နိုင်ငံတော်တော်များများမှာ နျူကလီးယား လက်နက်တွေ ရှိနေတဲ့အတွက် တတိယကမ္ဘာစစ်အဖြစ် အရှိန်မြင့်တက် မသွားဖို့တော့ ပိုအရေးကြီးနေတယ်။

ရုရှားရဲ့ ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်မှု ဒုတိယအပတ်ကို ရောက်လာတဲ့အချိန်မှာ ကျွန်တော် စောင့်ကြည့်လေ့လာရသလောက် ယူကရိန်းရဲ့ လူထုဆက်ဆံရေး မဟာဗျူဟာရဲ့ ထိရောက်မှုဟာ အင်မတန်ပဲ လေးစားအားကျ အထင်ကြီးစရာ ကောင်းတာကို တွေ့ရတယ်။

သူတို့အနေနဲ့ စစ်ပွဲကို နိုင်တာ၊ မနိုင်တာ နှစ်မျိုးစလုံး ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် ယူကရိန်းအနေနဲ့ ယူကရိန်းပြည်သူတွေ၊ အနောက်နိုင်ငံတွေ နဲ့ တကမ္ဘာလုံးကို စည်းရုံးပြီး ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်ဖို့ “ မဟာဗျူဟာမြောက်တဲ့ လူထုဆက်ဆံရေး” မူဘောင်တစ်ခုကို ခိုင်ခိုင်မာမာ တည်ဆောက်ထားနိုင်တာ တွေ့ရတယ်။

စစ်ပွဲတွေလို့ ပြောလိုက်ရင် လူတွေက တိုက်ပွဲအကြောင်းနဲ့ အသက်တွေ ဆုံးရှုံးရတာတွေကိုပဲ အများစု စဉ်းစားဖြစ်ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် “ဆက်သွယ် ဆက်ဆံရေး” ဆိုတဲ့ အခရာကျတဲ့ အခန်းကဏ္ဍတစ်ခုအဖြစ် ပါဝင်တဲ့ ပါဝါပျော့တစ်ခု ဆိုတာလည်း ရှိပါသေးတယ်။

ဒါဟာ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ စစ်ဆင်ရေးတွေအတွက် အရေးပါတဲ့ ခွေးသွားစိပ်တစ်ခု ဖြစ်တယ်။ ရုရှား၊ မြောက်ကိုရီးယား နဲ့ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်တုန်းက ဂျာမနီတို့မှာ သမိုင်းတလျှာက် အကောင်းဆုံးသော ဝါဒဖြန့်ချီရေး ယန္တယားအချို့ ရှိခဲ့တယ်။

ဒါပေမယ့် ခုချိန်ထိ ယူကရိန်းနဲ့ သူ့သမ္မတတို့ စစ်ပွဲကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနေပုံက အမှန်ကို အထင်ကြီးလေးစားစရာ ဖြစ်ပါတယ်။ “ဆက်သွယ် ဆက်ဆံရေး ကျွမ်းကျင်သူ” တယောက်ဖြစ်တဲ့ ကျွန်တော်အနေနဲ့ ဖရိုဖရဲ မသေမချာ ဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေမှာ ဒီလို အရည်အသွေးမျိုးကို လုပ်ဆောင် ပေးနေနိုင်တဲ့အဖွဲ့ကို အင်မတန် လေးစားမိတယ်။ သူတို့က လက်ဖျားခါလောက်အောင် တော်ပါပေတယ်။

ယူကရိန်းက စစ်ပွဲစဖြစ်ကတည်းက သူတို့လိုချင်တဲ့ ဇာတ်ကြောင်းတွေကို မဟာဗျူဟာကျကျ ဆက်သွယ် ဆက်ဆံရေးနည်းတွေနဲ့ တပမ်းသာအောင် ဖန်တီးလုပ်ဆောင် ထားနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ ဒါတွေကို ဘယ်လိုလုပ်ခဲ့ကြသလဲ။

ဇာတ်ကြောင်း ဖန်တီးပုံဖော် စီမံခန့်ခွဲပုံ
===========

စစ်ပွဲစပြီဆိုကတည်းက ယူကရိန်းက စစ်ပွဲကို David နဲ့ Goliath သာမာန်သိုးကျောင်းသားလေး ဒါဝိတ် နဲ့ လူ့ဘီလူး လူကြမ်းကြီး ဂါလျက် တို့ ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်ကြတဲ့ (တကယ့်လက်တွေ့မှာလည်း မှန်ကန်တဲ့ ) အခြေအနေတစ်ခုအဖြစ် တနည်းအားဖြင့် စစ်အင်အား အားကိုးနဲ့ မတရားအနိုင် အထက် ပြုခံနေရတဲ့ အခင်းအကျင်းတစ်ခုအဖြစ် ချက်ခြင်းဆိုသလို ပုံဖော်ခဲ့ကြပါတယ်။

ရုရှားက အင်မတန် အင်အားတောင့်တင်းတဲ့ စစ်တပ်ရှိတဲ့ အင်အားကြီး နိုင်ငံဖြစ်တယ်။ ဒါပေမယ့် လူတွေက အဖိနှိပ်ခံ ပုဂ္ဂိုလ်၊ လူတန်းစားတွေ (အားနည်းတဲ့သူတွေ) ကိုအမြဲလိုလို အားပေးတတ်ကြစမြဲ ဖြစ်တယ်။ ဒီနှစ်အတွင်း သင်တို့ ကြည့်ရှုခဲ့တဲ့ ရုပ်ရှင်တွေအားလုံးကို ပြန်စဉ်းစားကြည့်လိုက်ပါ။

မကျော်လွှားနိုင်လောက်တဲ့ တရားမမျှတတဲ့ အန္တရာယ်အခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရတဲ့ မင်းသားကို သင်တို့အားရပါးရ အားပေးခဲ့တာပါပဲ။ ဒါဟာ Pop ယဉ်ကျေးမှုကို ပြင်ပ ကမ္ဘာထဲ လက်တွေ့အသုံးချလိုက်တာပါ။

သူတို့ပုံဖော်လိုက်တဲ့ (အင်အားအဆမတန် ကြီးမားသူက တဖက်သတ် အကြမ်းဖက် အနိုင်အထက် ပြုနေတယ်ဆိုတဲ့) ဇာတ်ကြောင်းအတွက် ကမ္ဘာ့ပြည်သူတွေကို အကူအညီပေးကြဖို့ ယူကရိန်းပြည်သူတွေရဲ့ ငိုကြွေးတောင်းဆိုသံတွေဟာ မှန်ကန်ကျိုးကြောင်း ဆီလျော် တရားနည်းလမ်းကျကြောင်း ခိုင်မာစေပါတယ်။

သူတို့ရဲ့ အချုပ်အခြာ အာဏာဟာ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ အနိုင်ကျင့် ခြိမ်းခြောက်ခြင်းကို ခံနေရတယ်။ သူတို့ဟာ သူတို့ရဲ့ ဇာတ်ကြောင်းကို လိုသလို စီမံခန့်ခွဲနိုင်ခဲ့တယ်၊ သူတို့ရဲ့ အမှန်တရားကို ပြောပြခဲ့ပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးရဲ့ ထောက်ခံမှုကို ရယူခဲ့တယ်။

အမျိုးသားရေး စိတ်ဓာတ်၊ ခံစားချက်များကို လှုံ့ဆော် စည်းရုံးခြင်း
==============
တစ်ကမ္ဘာလုံးဆီက စာနာမှုတွေ ရရှိဖို့နဲ့ ယူကရိန်းတို့ရဲ့ အမိမြေကို ကာကွယ်တဲ့ အမျိုးသားရေး စိတ်ဓာတ်၊ အားမာန်တွေကို လှုပ်ရှားစုရုံးစေနိုင်တဲ့ ဓာတ်ပုံတွေကို ယူကရိန်း အစိုးရနဲ့ စစ်တပ်က ဖြန့်ဝေခဲ့တယ်။

သူတို့ဟာ စစ်မြေပြင်က အောင်ပွဲရ သတင်းတွေကိုလည်း အချိန်နဲ့တပြေးညီ တခုပြီးတခု ဆက်တိုက် စတင် ထုတ်လုပ် ဖြန့်ဝေခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီဗျုဟာကနေ အကျိုးသက်ရောက်မှု ရလာဒ် ၃ ရပ် တပြိုင်တည်း ရရှိခဲ့ကြတယ်။

(က) ဒီစစ်မြေပြင်က အောင်ပွဲရသတင်းတွေဟာ ကိုယ့်အိုးကိုယ့်အိမ်ကို ကာကွယ်ဖို့ တိုက်ပွဲ၀င်နေတဲ့ အရပ်သား အများစုတွေ ဖြစ်ကြတဲ့ ယူကရိန်း တိုက်ခိုက်ရေးသမားသမားတွေရဲ့ စိတ်ဓာတ်ကို မြှင့်တင်ပေးခဲ့တယ်။

(ခ) ဒီသတင်းတွေက တစ်ဖက် ရုရှားဘက်ကို အထူးသဖြင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံကို ဘာကြောင့် ကျူးကျော်နေမှန်းကို မသိတဲ့ စစ်သားတွေကို ပိုပြီး တွေဝေ သံသယ အားကြီးစေတယ်။

(ဂ) အနောက်နိုင်ငံတွေဆီက ပံ့ပိုးကူညီပေးမှုတွေရဖို့ ယူကရိန်းအတွက် အချိန်တွေ ပိုရစေတယ်။

ခြင်္သေ့နှလုံးသားနဲ့ သိမ်မွေ့တဲ့ သမ္မတ
===========

သမ္မတရုံးနဲ့ သူ့ရဲ့ ဆက်သွယ်ရေးအဖွဲ့ဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ နှစ်တုန်းက သမ္မတရာထူးအပ်နှင်းပွဲ အခမ်းအနား ဖွင့်ပွဲက အောက်ပါ အထင်ကရ မိန့်ခွန်းကို ကိုးကားပြီး သမ္မတနဲ့ သူ့မိသားစုပုံကို ဖော်ပြခဲ့ကြပါတယ်။

“သင်တို့ရဲ့ ရုံးခန်းတွေမှာ ကျွန်တော့်ရဲ့ ဓါတ်ပုံ ရှိနေဖို့ မလိုလားပါဘူး။ သမ္မတဟာ ကိုးကွယ်ရာ ရုပ်တု၊ ဆင်းတု သို့မဟုတ် အလှဓာတ်ပုံ မဟုတ်ပါဘူး။ အဲ့ဒီ သမ္မတဓာတ်ပုံအစား သင်တို့ရဲ့ သားသမီးများပုံကိုသာ ချိတ်ဆွဲထားပါ။ ပြီးတော့ ဆုံးဖြတ်ချက် တစ်ခုချတဲ့အချိန်တိုင်း သားသမီးများပုံကို ကြည့်ကြပါ။”

ဒီစကားတွေဟာ သူ့နိုင်ငံအတွက် ရနိုင်သမျှ အကူအညီတွေ အမြန်ဆုံး ရနိုင်သမျှရဖို့ တောင်းခံနေရတဲ့ သူ့ကို ပိုပြီးတော့ လူသားဆန်စေခဲ့တယ်။

ဒီလို စိတ်နှလုံးတွေကို ဆွဲဆောင်သိမ်းသွင်း လှုံ့ဆော်နိုင်စွမ်းရှိတဲ့ အကြောင်းအရာတွေ ဇာတ်လမ်းတွေကို မြန်နိုင်သမျှ မြန်အောင် ဖြန့်ချီထုတ်လွှင့်ခဲ့ကြတယ်။ ပြည်သူတွေက ဒီဇာတ်လမ်းတွေကို နားလည်ခံစား လက်ခံလိုက်ကြပြီဆိုရင် ဒီစိတ်ခံစားချက်တွေပေါ်မှာ ထပ်ပြီးတော့ အကျိုးရှိရှိ အသုံးချနိုင်ပြီဆိုတာ သူတို့သိထားကြပြီး ဖြစ်တယ်။

သမ္မတ ဇီလန်စကီးဟာ သူ့ရဲ့ လူမှုကွန်ယက် စာမျက်နှာတွေမှာ စစ်ပွဲနဲ့ပတ်သတ်တဲ့ သတင်းတွေကို တစ်နေ့ကို အကြိမ်ပေါင်းများစွာ တင်ပြပေးတယ်။ နိုင်ဂျီးရီးယား ရဲအဖွဲ့ရဲ့ အကြမ်းဖက်မှုကို ရှုတ်ချတဲ့ End SARS လူထုလှုပ်ရှားမှုမှာ နိုင်ဂျီးရီးယန်းလူငယ်တွေက SARS ကို ဆန့်ကျင်ပြီး မကျေနပ်ချက်တွေကို ထုတ်လွှင့်ပြသဖို့ Twitter ကို အသုံးချခဲ့ကြသလိုပဲ
သူလည်း သူ့နိုင်ငံအတွက် အထောက်အပံ့တွေရအောင် လုပ်ဆောင်နေခဲ့ပါတယ်။

ပူတင်ကို ဟစ်တလာရဲ့ ဆိုးယုတ်မှုနဲ့ ယှဉ်တွဲမြင်အောင် တွဲစပ်ချိတ်ဆက်ပုံဖော်ခြင်း
=============
ချိတ်ဆက် အတွဲအစပ် ဖြစ်မှုတွေဟာ နိုင်ငံရေးမှာ၊ ဆက်သွယ် ဆက်ဆံရေးတွေမှာ၊ စစ်ပွဲတွေ ဖြစ်နေချိန်တွေမှာ၊ ဘဝမှာ အခရာကျတဲ့ သော့ချက်ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် နာရီထုတ်လုပ်တဲ့ ကမ္ဘာကျော် Rolex ကုမ္ပဏီကြီးဟာ ဂရင်းဆလင်း တင်းနစ်ပြိုင်ပွဲတွေမှာ တရားဝင် အချိန်မှတ်တမ်းတင်သူ ဖြစ်ဖို့ရာအတွက် ဒေါ်လာသန်းချီ ကုန်ကျခံတာပဲ ဖြစ်တယ်။ အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုကို သီးသန့် တိကျတဲ့ အသုံးအနှုန်းတစ်ခု ဒါမှမဟုတ် ရုပ်ပုံတစ်ခုနဲ့ ယှဉ်တွဲချိတ်ဆက် တွဲစပ်မိတဲ့အခါ ပရိသတ်တွေက အဲ့ဒီရုပ်ပုံကိုသာ စွဲပြီးမှတ်မိနေတော့မှာ ဖြစ်တယ်။

Time မဂ္ဂဇင်းရဲ့ မျက်နှာဖုံးမှာတော့ ပူတင်ရဲ့ မာန်တက်နေတဲ့ပုံကို ဖော်ပြထားပြီး ပုံအလယ်တည့်တည့်လောက်မှာ နှုတ်ခမ်းမွှေး တပ်ပေးထားတယ်။ ဒီနှုတ်ခမ်းမွှေးဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ မကောင်းဆိုးဝါး အဆန်ဆုံးတွေထဲက တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ အဒေါ့ဖ် ဟစ်တလာကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ အမှတ်သညာ ဖြစ်တယ်။

အချက်အလက်တွေကို မကြည့်ဘဲနဲ့တောင် ဒီဆက်စပ်မှုနဲ့ပဲ ပူတင်ရဲ့ ပုံရိပ်ဟာ တကယ့်ကို ကျော်ကြားသွားခဲ့တယ်။ နှစ် ၁၀၀ အတွင်းမှာ သူ့ကို “၂၁ ရာစု ဟစ်တလာ” ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဖျက်ဆီးသူ ဆိုပြီး ညွှန်းဆိုခံရတော့မှာ ဖြစ်တယ်။ ဒါတွေဟာ ပျော့ပျောင်းတဲ့ ထိုးနှက်ချက်တွေဆိုပေမယ့် စုပုံလာပြီး စစ်ပွဲအပေါ်မှာ လွှမ်းမိုးမှုတွေ ဖြစ်လာစေပါတယ်။

တန်ပြန် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ နည်းပရိယာယ်များ
===========

ရုရှားမိသားစုတွေအတွက် သူတို့ရဲ့ သားသမီး စစ်သားတွေ တိုက်ပွဲမှာ ကျရှုံးခဲ့ရင် သို့မဟုတ် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရရင် သိရှိနိုင်ဖို့ ယူကရိန်းဘက်က Website တစ်ခုကို ထုတ်လွှင့်ခဲ့ကြတယ်။

ဒါဟာ ရုရှားပြည်သူတွေရဲ့ စိတ်ခံစားချက်ကို ရိုက်ခတ်လှုံ့ဆော်ပြီး ကျဆုံးခဲ့သူတွေရဲ့ မိသားစုတွေအနေနဲ့ စစ်ပွဲကို ရပ်တန့်ပစ်ဖို့ ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဖြစ်ပေါ်လာစေခဲ့ပါတယ်။ ပြီးတော့ တစ်ယောက်ယောက်ကို ဆုံးရှုံးသွားလို့ လူအများက ကရုဏာသက် စာနာမှုပြသရာ ရောက်သလို ကုစားပေးတဲ့ လုပ်ရပ်တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပြန်တယ်။ အရမ်းကို သိမ်မွေ့ပြောင်မြောက်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေး နည်းဗျူဟာ ဖြစ်တယ်။

ရုရှားဟာ ယူကရိန်းထက် အင်အား အဆမတန် ကြီးမားတယ်။ ဒါကြောင့် ယူကရိန်းက စစ်ပွဲအနိုင်ရပြီး အမိမြေကို ကာကွယ်ဖို့ဆိုရင် စစ်ပွဲတစ်လျှောက်လုံး တီထွင်ကြံဆနိုင်စွမ်း ရှိရမယ်ဆိုတာ သိထားပြီးဖြစ်တယ်။ ယူကရိန်းနိုင်ငံသားတွေဟာ အလုံးစုံပျက်သုန်းသွားမယ့် အလားအလာကို ရင်ဆိုင်နေရတဲ့အချိန်မှာတောင် သူမတူတဲ့ ရဲစွမ်းသတ္တိကို ပြသနေကြတယ်။

အတူတကွ ကြံဆောင်ခြင်း
============

ရုရှရဲ့ ကျူးကျော်စစ် စတင်ပြီး ၄၈ နာရီအတွင်းမှာပဲ ယူကရိန်းသမ္မတဟာ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့အတူ မြို့တော် ကီဗ်ကနေ ထွက်ပြေးသွားပြီဆိုတဲ့ ကောလဟလကို ရုရှားဘက်ကနေ ထုတ်လွှင့်ခဲ့တယ်။ ဒီ ဝါဒဖြန့်ချိမှုကို တန်ပြန်တိုက်ဖျက်ဖို့အတွက် သမ္မတဇီလန်စကီးဟာ အခြားအစိုးရ အဖွဲ့ဝင်များနဲ့အတူ ကီဗ်ရဲ့ လမ်းမတွေပေါ်ကနေ ဗီဒီယိုရိုက် ထုတ်လွှင့်ခဲ့တယ်။

ဗီဒီယိုထဲမှာ သမ္မတဇီလန်စကီးဟာ-
“ ငါတို့ ဒီမှာရှိနေတယ်”
“ သင်တို့နှင့်အတူ ငါတို့ ဒီမှာရှိနေတယ်”
“သင်တို့အတွက် ငါတို့ ဒီမှာရှိနေတယ်”
“သင်တို့နဲ့အတူ ငါတို့ တိုင်းပြည်အတွက် အဆုံးထိ တိုက်ပွဲဝင်နေတယ်။ “ လို့ သူ ထပ်ခါတလဲလဲ ပြောနေတာ တွေ့ရပါတယ်။

ဒီ မိန့်ခွန်းဟာ ရဲရင့်မှုနဲ့ အစေခံလို ရိုကျိုးတဲ့ ခေါင်းဆောင်မှု အရည်အသွေးတန်ဖိုးရဲ့ သက်သေတစ်ရပ် ဖြစ်ပါတယ်။ သူပြောတာတွေဟာ ခေါင်းဆောင်တွေ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကာလမှာ ကတိတွေပေးပြီး တကယ်တန်း မလုပ်ကြတဲ့ မိန့်ခွန်းတွေမှာပါတဲ့ စကားလုံးမျိုးတွေပါပဲ။

ဒါပေမဲ့ သမ္မတဇီလန်စကီးဟာ ဒီလို အခက်အခဲ အကျပ်အတည်း ကြုံလာချိန်မှာ သူ အမြတ်တနိုး ဆွဲကိုင်ထားတဲ့ အခြေခံမူတွေ အပေါ် လက်တွေ့ ရပ်တည်တဲ့ ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက်၊ သမိုင်းရဲ့ အရေးကြီးတဲ့အချိန်မှာ ပြည်သူနဲ့အတူ ရှိနေတဲ့ ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက် ဖြစ်ကြောင်း ဆိုတာ ပြသလိုက်ခြင်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီမိန့်ခွန်းဟာ တပ်သား တပ်စုတွေ အပေါ် ဘယ်လောက် သက်ရောက်မှုရှိသလဲ ဆိုတာကိုတော့ မတိုင်းတာနိုင်ပေမယ့် သေချာတာတစ်ခုက နောက်နေ့မှာတော့ သူတို့တွေဟာ အရာအားလုံးကို စွန့်လွတ်ဖို့ အသင့်ရှိနေသူတွေလို တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြတယ်။ သူတို့ အမိမြေရဲ့ ဂုဏ်ရည်ကို ထိန်းသိမ်းဖို့ ကြိုးစားနေသူတွေအဖြစ် ခံယူ တိုက်ခိုက်ကြတယ်။

နှစ်ဖက်လုံးမှာ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုတွေနဲ့ စစ်ပွဲကတော့ ဆက်ဖြစ်နေတုန်းပါ။ သို့ပေမယ့်လည်း ဒါဟာ သူတို့ဘဝတွေအတွက် တိုက်ပွဲမှာ အနည်းငယ် အသာစီးရဖို့ရာ ယူကရိန်းအနေနဲ့ ဆက်သွယ် ဆက်ဆံရေးနည်းနာတွေကို ဘယ်လို ထိထိရောက်ရောက် အကျိုးရှိရှိ အသုံးပြုခဲ့ပုံကို ဖော်ပြတဲ့ အကြောင်းအရာပဲ ဖြစ်တယ်။

ယူကရိန်းတွေက အစကတည်းက “ဒါဟာ ငါတို့အမိမြေ၊ ဒါဟာ ငါတို့အမိအိမ်၊ ငါတို့ ဒီမှာရှိနေကြတယ်” လို့ ကြွေးကြော်ခဲ့ကြပြီး၊ ခုချိန်ထိလည်း သူတို့ သက်ဆိုင်တဲ့ ပိုင်ဆိုင်တဲ့နေရာ သူတို့ရဲ့အမိအိမ်မှာ မားမားမတ်မတ် ကြံ့ကြံ့ခံ ရပ်နေကြဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။

(Business Day တွင် ဖော်ပြထားသည့် Muyiwa Babarinde ၏ “Strategic communication in times of war : Lessons from Ukraine’s masterful control of its own narrative” ဆောင်းပါးကို ဆီလျှော်အောင် ဘာသာပြန်ဆို ထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်)