ဆန့်ကျင်ဖက် လက်နက်ကိုင်များကို အရေးနိမ့်လာသည့် မြန်မာစစ်တပ်- အပိုင်း (၁)

By Joshua Kurlantzick

ယမန်နှစ် အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက နိုင်ငံကိုထိန်းချုပ်ထားပြီး စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး စသည့် ကဏ္ဍအသီးသီး၌ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုများစွာဖြင့် ခြွတ်ခြုံကျနိုင်ငံ တစ်ခုဖြစ်လာစေခဲ့သော မြန်မာစစ်တပ်သည် အာဏာသိမ်းပြီးစကာလက ၎င်းကိုဆန့်ကျင်နေသည့် အင်အားစု အများအပြားအပေါ် ကြီးမားသည့် အင်အားအသာစီးဖြင့် စတင်ရင်ဆိုင်နိုင်ခဲ့သည်။

တိုက်ပွဲများမှ ဘေးထွက်ထိုင်နေခဲ့သော ‘ဝ’ ပြည် သွေးစည်းညီညွတ်ရေး တပ်မတော်မှအပ ကျန်တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် စစ်တပ်နှင့် ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်နိုင်သည့် လူအင်အား၊ လက်နက်အင်အားမျိုး မရှိကြပေ။

ထိုအချိန်အခိုက်အတန့်၌ လနှင့်ချီသော အကြမ်းမဖက် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြမှုများအပြီး သွေးထွက်သံယိုမှုများဖြင့် ရက်စက်စွာ နှိမ်နှင်းခံရခြင်း၊ ဖမ်းဆီးခံရခြင်းများမှအပ မည်သို့မျှ ထူးခြားမလာသည့်အဆုံး မြန်မာတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ အများအပြားသည် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များရှိရာ ဒေသများသို့ သွားရောက်၍ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များအဖြစ် စစ်သင်တန်းများ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ သို့သော် ၎င်းတို့တွင် ခေတ်မီလက်နက်များ မရှိသလို၊ စစ်ရေးဗျူဟာအရလည်း လေ့ကျင့်ရည် မပြည့်ဝသေးသည့် နုနယ်သော အင်အားစုများသာ ဖြစ်နေခဲ့သည်။

သို့သော် မကြာသေးမီလများအတွင်း၌မူ အခြေအနေများသည် ပြောင်းပြန်အချိုးအကွေ့ အနေအထားသို့ သိသိသာသာ စတင်ပြောင်းလဲလာသည်။ ယခုအခါ မြန်မာစစ်တပ်သည် လျော့ရဲရဲ ပေါင်းစည်းထားသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF)များကို စစ်ရေးအရ အရေးနိမ့်ခြင်း ဆိုသည်မှာ အမှန်တကယ် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော အနေအထားတစ်ခု ဖြစ်လာသည်။

နိုင်ငံအနှံ့ ပြန့်ကြဲနေသော အဆိုပါ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များက စစ်တပ်၏ အားနည်းချက်ကို ရိပ်စားမိလာသည်နှင့်အမျှ တပ်သားသစ် အမြောက်အများကို ပိုမိုစုဆောင်းလာနေကြသည်။

ဆောင်းပါးရှင်၏အမြင်အရမူ PDFများ စစ်သင်တန်းတက်၍ ခေတ်မီလက်နက်များ ပိုမိုရရှိလာကာ တိုက်ခိုက်ရေး အင်အားစုများအဖြစ် ပြန်ရောက်မလာသေးမီ အချိန်ကဆိုလျှင် မြန်မာစစ်တပ်အနေဖြင့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် PDF များကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း ၄င်းတို့က ချေမှုန်းတိုက်ခိုက်နိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ထားခဲ့ဖွယ် ရှိသည်။

သို့သော် မြန်မာစစ်တပ်ကထင်သလို ချေမှုန်းနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ ကျေးရွာများကို ဗုံးကြဲခြင်း၊ အရပ်သား အများအပြားကို သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ နိုင်ငံအနှံ့ မြို့ရွာများကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်း စသည့် ရှေးယခင် နည်းလမ်းဟောင်းများကို အသုံးပြုနေလင့်ကစား မြန်မာစစ်တပ်က အောင်ပွဲမဆင်နိုင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ ရှိမည်ဟု ၎င်းတို့ယူဆသော မြို့ရွာနေရာများကို စစ်တပ်က အမြောက်များဖြင့် ပစ်ခတ်ခြင်း၊ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဆက်လက်တိုက်ခိုက်နေသည်။ သို့သော် အဆိုပါ ကြမ်းတမ်းသည့် “တူဖြစ်တုန်း နှံ”ကဲ့သို့နည်းလမ်းက လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကို ရပ်တန့်သွားစေအောင်ကား မစွမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့ပေ။

PDF အဖွဲ့များနှင့် ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်ရာတွင်လည်း စစ်တပ်က စီးနင်းသိမ်းပိုက်နိုင်ခြင်း မရှိသည့်အခါ အဆိုပါအဖွဲ့များအတွက် နောက်ထပ်မျှော်လင့်ချက်များကိုသာ ဖြစ်ပေါ်အောင် ဖန်တီးလျက်ရှိသည်။

ထို့အပြင် စစ်တပ်က ကျင့်သုံးနေသည့် “တူဖြစ်တုန်း နှံ” ကဲ့သို့သော ရက်စက်ကြမ်းတမ်းသည့် ဗျူဟာသည် ဒေါသပေါက်ကွဲထွက်လာသော လူအများအပြားအား PDFအဖွဲ့ထဲသို့ ဝင်ရောက်သွားစေခဲ့သည့်အပြင် အချို့စစ်သားများကိုလည်း မလုပ်ချင်မကိုင်ချင် ရှောင်ဖယ်ဖယ် ဖြစ်လာစေခဲ့သည်။

အခြားတဖက်တွင်လည်း စစ်သားများမှာ တပ်မှနုတ်ထွက်ရန် မြန်မာတက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၏ အွန်လိုင်း လူမှုမီဒီယာ ကမ်ပိန်းများ၊ အခြားနည်းလမ်းများဖြင့် တစ်စထက်တစ်စ ပိုမိုတိုးမြှင့် ဖိအားပေးမှုများကိုလည်း ခံနေရသည်။

မြန်မာစစ်တပ်သည် လူသစ်စုဆောင်းရာ၌ အခက်အခဲတွေ့နေသလို စစ်တက္ကသိုလ် စာသင်ခန်းများ၌လည်း လူမပြည့်ဘဲ စစ်မြေပြင်တွင် တပ်ပြေးအရေအတွက် များပြားလာသည့် ပြဿနာနှင့်လည်း ရင်ဆိုင်နေရသဖြင့် အဆိုပါကမ်ပိန်းများမှာ အလုပ်ဖြစ်နေပုံရသည်။

ထိုအချက်အားလုံးက စစ်တပ်ကို အားအင်ချိနဲ့စေကာ ပိုမိုထိခိုက်နိုင်ချေရှိသည့် အနေအထားသို့ ရောက်ရှိစေလျက် ရှိသည်။ ထို့အပြင် ပါကစ္စတန်နှင့် ရုရှားတို့ထံမှ လက်နက်အသစ်များ ရကောင်းရနိုင်ဖွယ် ရှိသော်လည်း မြန်မာစစ်တပ်လက်ဝယ်ရှိ ရုရှားလက်နက်များမှာ ယခုအခါ သိသိသာသာ ကုန်ခမ်းနေပြီဖြစ်ကာ ကျန်လက်နက်အများအပြားမှာလည်း ဟောင်းနွမ်းယိုယွင်းလျက် ရှိနေသည်။

ဤအချက်သည် မြန်မာစစ်ကောင်စီအတွက် နောက်ထပ်ပြဿနာတစ်ခုပင် ဖြစ်သည်။ လူအင်အားမရှိတော့သည့် မြန်မာစစ်တပ်သည် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို အချို့စစ်တပ်ရာထူးများတွင် အတင်းအကြပ် ခန့်ထားနေသော်လည်း အောင်မြင်ခြင်း မရှိဟု CSISမှ မိုက်ကယ်မာတင်က မှတ်ချက်ပြု ရေးသားထားသည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် စစ်တပ်သည်၎င်း၏ ဗြောင်ကျပြီး မထိရောက်သည့် နည်းလမ်းများကို ဆက်လက်ကျင့်သုံးရင်း စစ်သားများကို ဆက်လက်ဆုံးရှုံးရင်း ဖြစ်နေစဉ်မှာပင် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များမှာမူ လေ့ကျင့်မှုပိုမိုရရှိကာ စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများ ပိုမိုကောင်းမွန်လာပြီး အဆင့်ဆင့် အမိန့်ပေးကွပ်ကဲမှု ကွန်ရက်များဖြင့် တစ်စထက်တစ်စ တိုးတက်လာလျက် ရှိသည်။

သူပုန်အဖွဲ့များသည် စစ်တပ်နှင့် ရေရှည် စစ်ပွဲများဆင်နွှဲနိုင်စွမ်းရှိသလို တိုက်ပွဲအချို့၌ ၎င်းတို့က အောင်ပွဲရယူနိုင်ကြောင်း သက်သေထူလာနေကြသည်။ Asia Times သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း စစ်တပ်သည် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များထံ ၎င်းတို့၏ စစ်စခန်း ၂ ခုကို လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး ဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် အဆိုပါ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များသည် ဒေသခံများ၏ ကူညီထောက်ပံ့မှုကို ရရှိနေသဖြင့် စစ်တပ် မမြင်အောင်ပုန်းရှောင်ရန်၊ ရွာသားများထံမှ ရိက္ခာအကူအညီ ရယူရန် ပိုမိုလွယ်ကူနေပြီး ယေဘုယျအားဖြင့် စိတ်ဓာတ်ပိုင်းအရ အားပေးမှု ပိုမိုရရှိနေကြသည်။

PDF များသည် အမှန်တကယ်ပင် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း ဒေသအများအပြား၌ စစ်တပ်အပေါ် အရေးသာမှုများ ရှိနေသည်။ ယခုအခါ စစ်တပ်က အရေးနိမ့်နိုင်သလား ဆိုသည့်အမေးမှာ မေးစရာမလိုသော မဖြစ်နိုင်သည့် မေးခွန်းတစ်ခု မဟုတ်တော့ပေ။

တစ်ချိန်ချိန်၌ အတွင်းထဲမှ စတင်ပြိုလဲလာနိုင်သည့် အနေအထားမျိုးပင်ရှိကာ၊ အကြီးတန်းအရာရှိ အရေအတွက် ပိုများလာသော တပ်ပြေးများ ယခုထက်ပို၍ ပိုများလာပြီး PDFနှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ၏ ပိုမိုကြီးမားသည့် အောင်ပွဲများ ယခုထက် ပိုမိုရရှိလာမည်ဆိုပါက အဆိုပါအနေအထားမျိုးကို စတင်တွေ့မြင်လာရနိုင်သည်။

အတိုက်အခံတပ်ဖွဲ့များသည် နိုင်ငံ၏ ကြီးမားသောအစိတ်အပိုင်းကို ထိန်းချုပ်ထားကြပြီး ဖြစ်သည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် အတိုက်အခံတို့အပေါ် အသာစီးရယူရန် စစ်တပ်၏ အကောင်းဆုံး အခွင့်အရေးဖြစ်သော ခြောက်သွေ့ရာသီမှာ တဖြည်းဖြည်း ကုန်ဆုံး၍ လာမည့်လများ၌ မိုးရာသီသို့ ကူးပြောင်းဝင်ရောက်မည်ဖြစ်ရာ ၎င်းမှာ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များဘက် အလေးသာစေမည့် နောက်ထပ်အားသာချက်တစ်ခု ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ အနိုင်ရရှိသွားခဲ့မည်ဆိုပါက ဆယ်စုနှစ်များစွာ ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်မှု အစဉ်အလာကို ခံစားရယူနေသော မြန်မာစစ်တပ်အား ၎င်းတို့ကျူးလွန်ခဲ့သမျှ မတရားမှုများ အားလုံးအတွက် နောက်ဆုံးတွင် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုကို ဆောင်ကြဉ်းကောင်း ဆောင်ကြဉ်းပေးနိုင်လိမ့်မည် ဖြစ်သည်။

(The Council on Foreign Relations တွင် ဖော်ပြထားသည့် Joshua Kurlantzick ၏ “Myanmar’s Military Losing Ground to Rebels and Ethnic Armies: Part-1” ဆောင်းပါးကို ဆီလျှော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်)။