အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်-NLD က အပြတ်အသတ်အနိုင်ရရှိခဲ့သော ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲကို လွတ်လပ်၍တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲအဖြစ် နိုင်ငံတကာက အသိအမှတ်ပြုထားပြီး စစ်အုပ်စု၏ အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲမှာ တရားမဝင်ကြောင်း NLD က ယနေ့ ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်သည်။
၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံ ပါတီစုံအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ သည် ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်များ၊ သံတမန်များနှင့် ကုလသမဂ္ဂအပါအဝင် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းမှ လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသောရွေးကောက်ပွဲအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခဲ့ကြကြောင်း၊ သို့သော် စစ်တပ်က မဲစာရင်းမှားယွင်းမှု ရှိသည်ဟု အထောက်အထားမရှိသော စွပ်စွဲချက်ဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်ခံအစိုးရထံမှ အာဏာလုယူ ခဲ့ကြောင်း၊ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်တပ်သည် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများစွာ ကျူးလွန်နေခဲ့ပြီး ယခုအခါ စစ်ဘေးရှောင်ဒုက္ခသည် ၃ ဒသမ ၆ သန်းကျော်ရှိလာခဲ့ကာ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသား ၁၉,၀၀၀ ကျော်ရှိနေကြောင်း၊ ယခုအခါ စစ်အုပ်စုသည် ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းများနှင့် ကိုက်ညီမှုမရှိသော အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပရန်ကြိုးပမ်းနေပြီး ၎င်းသည် နိုင်ငံ့ဧရိယာ၏ သုံးပုံတပုံခန့် တွင်သာ ကျင်းပနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း NLD က ထောက်ပြသည်။
အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) က စစ်အုပ်စု၏ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကို လက်မခံ၊ အသိအမှတ်မပြုကြောင်းနှင့် နိုင်ငံတကာအသိုင်း အဝိုင်းအား ၎င်းရွေးကောက်ပွဲကို အသိအမှတ်မပြုရန်၊ နည်းပညာနှင့် ငွေကြေးအထောက်အပံ့မပေးရန်၊ ရွေးကောက်ပွဲ လေ့လာသူများ စေလွှတ်ခြင်းမပြုရန် တိုက်တွန်းထားသည်။
၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့သော အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲဆန္ဒနယ် ၁,၁၁၇ နယ် ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် ၉၅ ဒသမ ၃၈ ရာခိုင်နှုန်း တွင် ကျင်းပနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ နိုင်ငံရေးပါတီ ၉၁ ခုမှ ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၅,၃၇၉ ဦးနှင့် တစ်သီးပုဂ္ဂလကိုယ်စားလှယ်လောင်း ၂၆၀ ဦးတို့ ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ဆန္ဒမဲပေးခွင့်ရှိသူ ၃၈,၂၇၁,၄၄၇ ဦးရှိရာတွင် တစ်နိုင်ငံလုံးဆန္ဒမဲပေးမှုအနေဖြင့် ၇၁ ရာခိုင်နှုန်းကျော် လာရောက် မဲပေးခဲ့ကြပြီး အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်မှ မဲဆန္ဒနယ်အားလုံး၏ ၈၂ ဒသမ ၃၆ ရာခိုင်နှုန်း အနိုင်ရရှိကာ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၉၂၀ ဦး ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခံခဲ့ရကြောင်း NLD က ပြောသည်။
မြန်မာပြည်သူတို့သည် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကို ရင်ဆိုင်လျက်နှင့် မိမိတို့ဆန္ဒကို ရဲရင့်စွန့်စား ဖော်ထုတ်ခဲ့ကြကြောင်း၊ ပထမအကြိမ်မဲပေးခွင့်ရသူ (First Time Voter) ၅ သန်းကျော်နှင့် ပြည်ပရောက်နိုင်ငံသားများလည်း ဆိုက်ရောက်နိုင်ငံများမှတစ်ဆင့် ပါဝင်မဲပေးခဲ့ကြကြောင်း၊ ကိုဗစ်အန္တရာယ်ကြားမှ ပြည်သူများတစ်ခဲနက်ပူးပေါင်းပါဝင်မှုကြောင့် ပေါ်ထွက်လာသည့် ၂၀၂၀ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို နိုင်ငံတကာမှ ခေါင်းဆောင်များနှင့် ရွေးကောက်ပွဲ စောင့်ကြည့်ရေး အဖွဲ့အစည်းများက ကြိုဆိုထောက်ခံခဲ့ကြကြောင်း၊ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ရွေးကောက်ပွဲလေ့လာသူများက လွတ်လပ်တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခဲ့ပြီး အသိအအမှတ်ပြုသော အဖွဲများတွင် Asian Network for Free Elections (ANFREL)၊ People Alliance for Credible Elections (PACE)၊ ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်ရေး ဂျပန်မစ်ရှင်အဖွဲ့၊ Carter Center၊ ပြည်တွင်း ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ ၁၂ ဖွဲ့ တို့ ပါဝင်ကြောင်း သိရှိရသည်။
တရုတ်ပြည်သူ့ သမ္မတနိုင်ငံတော် သမ္မတကြီး ရှီကျင့်ပင်၊ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံရုံး (ရန်ကုန်)၊ အမေရိကန် အမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေး Robert C. O’Brien ၊ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မိုက်ပွန်ပီယို ၊ ယူကေ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မစ္စတာ နိုင်ဂျဲလ် အဒမ်စ်၊ ဗြိတိသျှသံအမတ်ကြီး မစ္စတာ ဒန်ချက်၊ ကနေဒါ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန၊ သြစတြေးလျ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မစ္စမာရီစ် ပိန်း၊ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ယိုရှီဟီဒဲ ဆူဂါ ၊ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် နာရန်ဒရာမိုဒီ၊ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် မစ္စတာ ပရာယွတ် ချန်အိုချာ၊ စင်ကာပူဝန်ကြီးချုပ် မစ္စတာ လီရှန်လွန်း၊ ဘူတန်ဘုရင် မင်းမြတ် ဂျစ် မီခီဆာ နန်ဂျယ်ဝမ်ချောက်။ ။ ဘူတန်ဘုရင်မင်းမြတ်နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့က NLD ပါတီ၏ ရွေးကောက်ပွဲအောင်နိုင်မှုရလဒ်ကို ဂုဏ်ပြုချီးကျူးခဲ့ပြီး
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြုခဲ့ကြာင်း သိရှိရသည်။
လက်ရှိအချိန်အထိ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လွှတ်တော်များသမဂ္ဂ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက ၂၀၂၀ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်ကို အသိအမှတ်ပြုနေဆဲဖြစ်ပြီး ဥရောပသမဂ္ဂနှင့် ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ စသည့် အဖွဲ့အစည်း ကြီးများအပါအဝင် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက မြန်မာ့အရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ၂၀၂၀ ရွေးကောက် ပွဲရလဒ်အပေါ်တွင်သာ အခြေခံ၍သာ ချဥ်းကပ်ပြောဆိုခဲ့၊ ပြောဆိုလျက်ကြောင်း NLD ပါတီ့ ဆိုသည်။
ထို့ပြင် ၂၀၀၈ ဖွဲစည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်အညီဖွဲ့စည်းထားသော ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကလည်း ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်ကို တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုုခဲ့ကြောင်း ၊ ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲရလဒ် သည်သာ ပြည်သူ့ဆန္ဒနှင့်အညီ တရားဝင်တည်ရှိနေဆဲဖြစ်ကြောင်း NLD က ထုတ်ပြန်သည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာစစ်တပ်က မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုရှိသည်ဟူသော အကြောင်းပြချက်ဖြင့် ရွေးကောက်ခံ တည်ဆဲအစိုးရထံမှ အာဏာလုယူခဲ့ခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ထိုစဥ်က ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအပါအဝင် အခြားမည်သည့် တည်ဆဲဥပဒေများနှင့်မျှ ကိုက် ညီမှုမရှိကြောင်း၊ မဲစာရင်း မှားယွင်းမှုရှိသည်ဟု စစ်တပ်က စွပ်စွဲခဲ့သော်လည်း အဆိုပါစွပ်စွဲချက်မှာ အထောက် အထား ခိုင်လုံခြင်းမရှိကြောင်း ၊ မဲစာရင်းမှားယွင်း သည် ထို့နောက် မဲမသမာမှုရှိခဲ့သည်ဟု လိမ်ညာစွပ်စွဲ၍ အာဏာသိမ်းယူမှုသည် အထောက်အထား မခိုင်လုံသည့်အပြင် ထိုကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ မြန်မာ့စစ်တပ်၌ ဥပဒေအရ အဆုံးအဖြတ်ပြုပိုင်ခွင့်၊ အရေးယူ ဆောင်ရွက်ပိုင်ခွင့်လည်း မရှိကြောင်း၊ မဲစာရင်းမှားယွင်းမှုနှင့် မဲမသမာမှုတို့သည် တိုက်ရိုက်သက်ဆိုင်သော အကြောင်းအခြင်းအရာများ မဟုတ်ကြပါ။ ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှုများ၊ မှားယွင်းချွတ်ချော်မှုများကို ကိုင်တွယ် ဖြေရှင်းရန် တာဝန်နှင့်လုပ်ပိုင်ခွင့်မှာ တည်ဆဲဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှစ၍ သက်ဆိုင်ရာကော်မရှင်အဆင့်ဆင့်ထံ၌သာ တည်ရှိကြောင်း NLD က ပြောသည်။
စစ်အုပ်စုကျင်းပမည့် အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲ၏ တရားမဝင်ဘဲ စစ်အုပ်စုက ဖွဲ့စည်းလိုက်သည့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သည် ဒီမိုကရေစီစံနှုန်း များ၊ ဖယ်ဒရယ်စံနှုန်းများဖြင့် ကိုက်ညီမှုမရှိသော အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရန် ကြိုးပမ်း နေကြောင်း၊ စစ်အုပ်စုအနေဖြင့် ၎င်းတို့ကိုးကားနေသော ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရပင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို ဖွဲ့စည်းပိုင်ခွင့်မရှိကြောင်း၊ စစ်တပ်စီစဉ်ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို ပြည်သူက ပယ်ချလျက်ရှိကြောင်း၊ စစ်တမ်းများအရလည်း စစ်တပ်ကစီစဥ်မည့်ရွေးကောက်ပွဲကို ပြည်သူလူထုကပြတ်ပြတ်သားသား ငြင်းပယ်ကြောင်းတွေ့ရှိရမည်ဖြစ်ကြောင်း NLD က ထောက်ပြသည်။
၂၀၂၁ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၄ ရက်နေ့ အာဏာလုအကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ မင်းအောင်လှိုင်ကိုယ်တိုင်တက်ရောက် သဘောတူညီ ခဲ့သော အာဆီယံဆိုင်ရာ မြန်မာ့အရေးဆိုင်ရာ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်နှင့် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ဆုံးဖြတ် ချက်အမှတ် ၂၆၆၉ တွင်လည်း အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန်ကိစ္စ အလျဉ်း မပါဝင်ကြောင်း၊ ထို့ပြင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၆ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်လိုက်သည့် အာဆီယံ၏ ထုတ်ပြန်ချက် တွင် ဘက်အသီးသီးမှ အကြမ်းဖက်မှုများရပ်တန့်၍ အားလုံးပါဝင်သည့် နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးမှုများကို ဦးစားပေးပြုလုပ်ရမည်ဟု ဖော်ပြထားကြောင်း၊ ဥရောပသမဂ္ဂ၊ အာဆီယံ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များအဖွဲ့ အစရှိသည့် နိုင်ငံစုံအဖွဲ့အစည်းများကလည်း စစ်အုပ်စုကျင်းပ မည့် ရွေးကောက်ပွဲကို လက်မခံကြောင်း ကြေညာချက်များ ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြကြောင်း သိရှိရသည်။
အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) က ပြည်သူများ၏ဆန္ဒနှင့် တိုင်းရင်းသားမဟာမိတ်များ၏ ရည်မှန်းချက်ဖြစ်သည့် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ချုပ်ငြိမ်းပြီး အသွင်သဏ္ဍာန်နှင့် အနှစ်သာရပြောင်း လဲမည့် ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေးများကိုအခြေခံသော ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ရေး လမ်းကြောင်းပေါ်တွင် ခိုင်မာစွာရပ်တည်နေကြောင်း၊ အဆိုပါလမ်းကြောင်ုကို တန်းတူညီမျှမှုနှင့် ပြည်သူလူထု၏ဆန္ဒကို အခြေခံ၍ ဒေသတွင်းအင်အားစုများနှင့် အတူတကွ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကာ ဖက်ဒရယ်ယူနစ်များ၌ ကြားကာလဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (သို့) ကြားကာလ အစီအမံများ ရေးဆွဲ အကောင်အထည်ဖော်နေပြီ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။
ထို့ကြောင့် အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲကို အဓမ္မကျင်းပရန် ပြင်ဆင်နေခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံပြိုကွဲမှုကို ဦးတည်စေပြီး ပဋိပက္ခများကိုသာ တိုးပွားလာစေမည်ဖြစ်သဖြင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် အနေဖြင့် လက်မခံ၊ အသိအမှတ် မပြု၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည်မဟုတ်ကြောင်း၊ စစ်အုပ်စုကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို အသိအမှတ်ပြုခြင်းသည် လက်နက်ကိုင်စစ်တပ်များက ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်ခံအစိုးရများကို ဖြုတ်ချနိုင်သည်၊ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များကို ဖမ်းဆီး ထောင်ချနိုင်သည်၊ အနိုင်ရပါတီများကို ဖျက်သိမ်းနိုင်သည် ဆိုသည့် သတင်းစကားပေးခြင်း ဖြစ်သွားနိုင်ပါကြောင်း၊ ယင်းသို့ ထောက်ခံလိုက်ပါက ပြည်သူလူထု၏ဆန္ဒကို ပစ်ပယ်လိုက်ခြင်းသာ ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်၍ နိုင်ငံတကာ ခေါင်းဆောင်များနှင့် အစိုးရများအနေဖြင့် မြန်မာပြည်သူတို့၏ ဆန္ဒအမှန်ကို လေးစားအသိအမှတ်ပြုပါရန်၊ စစ်အုပ်စု၏ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲအတွက် နည်းပညာအထောက်အပံ့နှင့် ငွေကြေး ဆိုင်ရာအကူအညီများ ပေးအပ်ခြင်းမပြုရန်၊ ရွေးကောက်ပွဲလေ့လာသူများကို စေလွှတ်ခြင်း မပြုရန်၊ စစ်အုပ်စုကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် တရားမဝင်ကြောင်း၊ နိုင်ငံတကာက အသိအမှတ် မပြုကြောင်း ပူးတွဲကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ရန်၊အဆိုပါ တရားမဝင်ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို အသိအမှတ်ပြုခြင်း မပြုပါရန် NLD က ပန်ကြားတိုက်တွန်းထားသည်။
ယင်းအပြင် တရားမဝင်ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်အရ ပေါ်ထွန်းလာမည့်အဖွဲ့သစ်နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် ခြင်းမပြုပါရန်၊ ထောက်ပံ့ကူညီမှုများ မပေးရန်နှင့် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ဆက်လက်ထား ရှိရန်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ်ပါတီစုံအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှ တရားဝင် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ထားသော အနိုင်ရ ပါတီခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ဥက္ကဋ္ဌ၊ နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်သမ္မတကြီး ဦးဝင်းမြင့်တို့အပါအဝင် နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားများအားလုံး လွတ်မြောက်ရေးဆောင်ရွက်ပေးရန်၊ ဒီမိုကရေစီစနစ်ရှင်သန်ရေး လိုလားသောမိတ်ဆွေနိုင်ငံများအားလုံး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်၍ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီရေး၊ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးကို ကူညီအကောင်အထည်ဖော်ပေးပါရန် NLD က တိုက်တွန်းတောင်းဆိုထားသည်။
