By မောင်း
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အကြမ်းဖက်စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းခဲ့အပြီး ၁၆ လအကြာမှာတော့ တိုင်းပြည်ရဲ့ အခြေအနေ အရပ်ရပ်ဟာ အမှောင်ချောက်ကမ်းပါးထဲ ဇောက်ထိုးမိုးမျှော် သက်ဆင်း သွားခဲ့ပါတယ်။
ဉာဏ်အမှော်အမြင် နည်းပါးပြီး အာဃာတနဲ့ အမုန်းတရား ကြီးမားလှတဲ့ မင်းအောင်လှိုင်ဦးဆောင်တဲ့ စစ်တပ်ဟာ နိုင်ငံနဲ့ပြည်သူကို ချနင်းပြီး အကြမ်းဖက်တဲ့ အာဏာသိမ်းမှုကို မိုက်မဲစွာ ကျူးလွန်ခဲ့ပြန်ပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ စစ်တပ်ရဲ့ ဒီတစ်ခါ အာဏာသိမ်းမှုဟာ အရင်အခေါက်တွေလို အောင်မြင်မယ်လို့ ထင်မြင်ခဲ့ရင်တော့ အကြီးအကျယ် လွဲမှားနေပါပြီ။
စစ်အာဏာရှင်ဟောင်း ဦးသန်းရွှေဟာ ၈၈ အာဏာသိမ်းအပြီး ၁၉၉၀ မှာရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပပေးခဲ့ပေမဲ့ အနိုင်ရရှိခဲ့တဲ့ NLD ပါတီကိုတော့ အာဏာလွှဲမပေးခဲ့ပါဘူး။
ဒါကြောင့် နိုင်ငံတကာရဲ့ ပိတ်ဆို့အရေးယူခြင်း ခံခဲ့ရတဲ့ စစ်အုပ်စုဟာ အကျပ်အတည်း တွေ့ခဲ့ရပြီး အဖက်ဖက်မှ ယိုင်နဲ့နဲ့ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် မြန်မာပြည်သူတွေအတွက် ကံဆိုးစရာ နဲ့ကြုံလာရပါတယ်။ ဒါကတော့ TOTAL ဦးဆောင်တဲ့ ရေနံကုမ္ပဏီကြီးတွေက မြန်မာပြည်မှာ လာရောက်ပြီး သဘာဝဓတ်ငွေ့ တူးဖော်ရောင်းချခဲ့လို့ စစ်အာဏာရှင်တွေ အသက်ရူပေါက် ရရှိခဲ့ပြီး ဆက်လက်အာဏာတည်မြဲ သွားခဲ့တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီသဘာဝဓတ်ငွေ့ရောင်းချခြင်းက ရရှိလာတဲ့ သန်းပေါင်းထောင်ချီတဲ့ အမေရိကန်ဒေါ်လာတွေဟာ စစ်အုပ်စုကို အသက်ဆက်ဖို့ရာအပြင် လက်ဖျားမှာ ငွေသီးပြီး နေပြည်တော်လို မြို့တော်ကြီးတစ်ခုကို အဂတိပေါင်းများစွာနဲ့ တည်ဆောက်ခဲ့ကြပါတယ်။
အခုလည်း သမိုင်းတစ်ပတ် ပြန်လည်လာပြီလို့ ဆိုရမလိုပါပဲ။
စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီလမှာ တိုင်းပြည်ရဲ့ အာဏာကို အတင်းအဓမ္မ သိမ်းယူခဲ့ပြန်ပါတယ်။
ဒီတခေါက် အာဏာသိမ်းမှုဟာ သူတို့ထင်ထားသလို ဖြစ်မလာပဲ အဖိနှိပ်ခံ ပြည်သူတွေက အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ကို လက်နက်ကိုင် ပြန်တော်လှန်တဲ့ လူထုတော်လှန်ရေး အသွင်သို့ ပြေင်းလဲရောက်ရှိသွားပါတယ်။
အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် ပြည်တွင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာနဲ့ ချိတ်ဆက်လုပ်ကိုင်နေတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းအများစု ရပ်တန့်သွားပြီး၊ တိုင်းပြည်ရဲ့ စီးပွားရေး ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျုံ့ဝင်သွားခဲ့ပါတယ်။
ပြင်းထန်လာတဲ့ နိုင်ငံတကာရဲ့ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေကြောင့်လည်း နိုင်ငံခြားငွေ အခက်အခဲတွေ့လာတဲ့ မင်းအောင်လှိုင်ဟာ အရင်စစ်အာဏာရှင်တွေရဲ့ ပုံစံအတိုင်း သဘာဝဓာတ်ငွေ့က ဝင်ငွေနဲ့ ဒီအခက်အခဲတွေကို ကျော်လွှားဖို့ ပြင်ဆင်နေပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ (၇၀) ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကို မြန်မာ့ ရေနံနှင့်သဘာဝ ဓါတ်ငွေ့လုပ်ငန်း (MOGE) က ရှာဖွေပေးနေပြီး ဒါတွေကို တရားမဝင် စစ်ကောင်စီက အပြည့်အဝ ထိန်းချုပ်ထားတာပါ။
ဒါကိုသိတဲ့ မြန်မာ့အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေဟာ သဘာဝဓတ်ငွေ့က ဝင်ငွေတွေ စစ်အုပ်စုလက်ဝယ် မရောက်ရှိစေရေး ကြိုးပမ်းလာကြပါတယ်။
သဘာဝဓတ်ငွေ့ ရောင်းချခြင်းမှာ တာဝန်ခံလည်းဖြစ်၊ ရောင်းချငွေတွေကို လက်ခံသူလည်းဖြစ်တဲ့ မြန်မာ့ရေနံနဲ့သဘာဝဓတ်ငွေ့လုပ်ငန်း (MOGE) ကို နိုင်ငံတကာက အရေးယူပိတ်ဆို့ဖို့ နဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့က ဝင်ငွေတွေ စစ်အုပ်စုလက်ဝယ် မရောက်စေဖို့ တောင်းဆိုတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ ပြည်တွင်း ပြည်ပမှာ အရှိန်အဟုန်နဲ့ ပေါ်ပေါက်လာပါတယ်။
အထူးသဖြင့် တိုတယ်အပါအဝင် ရေနံကုမ္ပဏီကြီးတွေကနေ အမေရိကန် ဒေါ်လာ သန်းပေါင်းများစွာ အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုထံ စီးဆင်းနေမှုကို ရပ်တန့်နိုင်ရေး အရေးယူဆောင်ရွက်ပေးဖို့ သိန်းနဲ့ချီတဲ့ ပြည်သူတွေက အွန်လိုင်းမှတဆင့် လက်မှတ်ရေးထိုးကာ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်နဲ့ ပြင်သစ်သမ္မတ မာကွန် တို့ထံ ပေးပို့တောင်းဆိုမှုတွေက တကယ့်ကို အထင်ကရ ဖြစ်စေခဲ့တာပါ။
ဒီလိုကြိုးပမ်းမှုတွေကြောင့်ပဲ တိုတယ်လ် (TOTAL) နဲ့ ချက်ဗရွန် (CHEVRON) ရေနံကုမ္ပဏီကြီးတွေဟာ မြန်မာပြည်က ထွတ်ခွာတော့မယ်လို့ ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။
အလားတူ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) ကလည်း MOGE ကို အရေးယူ ပိတ်ဆို့မှုတွေ ပြုလုပ်တော့မယ်လို့ ၂၀၂၂ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၁ရက်နေ့မှာ ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။
TOTAL ရေနံကုမ္ပဏီဟာ ၂ဝ၂၂ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံက ထွက်ခွာတော့မယ်လို့ ကြေငြာခဲ့ပေမဲ့၊ အခြားတဖက်မှာတော့ TOTAL အနေနဲ့ ဒေါ်လာသန်းပေါင်းများစွာရှိတဲ့ ငွေကြေးတွေကို စစ်အုပ်စုထံ ပေးချေရဖို့ ရှိနေပါသေးတယ်။
အဓိက အကြောင်းကတော့ ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) က MOGE အပေါ် ချမှတ်ခဲ့တဲ့ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုမှာ ကင်းလွတ်ခွင့် (Exemptions) ဆိုတဲ့ အချက် ပါရှိနေတာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီကင်းလွတ်ခွင့်ကို အသုံးပြုနိုင်ဖို့ဆိုရင် TOTAL ကုမ္ပဏီအနေနဲ့ ၄င်းရဲ့ မိခင်နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ ပြင်သစ်အစိုးရရဲ့ ခွင့်ပြုချက် လိုအပ်တာပါ။
ပြင်သစ်အစိုးရအနေနဲ့ အဆိုပါကင်းလွတ်ခွင့်ကို အသုံးပြုနိုင်ဖို့ Total ကုမ္ပဏီကို ခွင့်ပြုပေးလိုက်မယ်ဆိုရင် ကျန်ရှိနေတဲ့ သဘာဝဓတ်ငွေ့ရောင်းချမှု အမြတ်ငွေ ၆လစာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၂၅၀ ကို TOTAL မှတဆင့် MOGE ကရရှိသွားမှာဖြစ်ပါတယ်.
ဒါ့အပြင် လုပ်ငန်းပိတ်သိမ်း ရန်ပုံငွေ တနည်းအားဖြင့် သဘာဝဓတ်ငွေ့ တူးဖော်ထုတ်ယူမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်တဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်မှု ကုစားဖို့ ရန်ပုံငွေ နဲ့ အစုရှယ်ယာတွေကိုလည်း စစ်အုပ်စု ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ MOGE က ရရှိသွားမှာပါ။
ဒီငွေကြေးတွေဟာ အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုလက်ဝယ်သို့ မဆိုင်းမတွ ရောက်ရှိသွားမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ပြင်သစ်အစိုးရအနေနဲ့ TOTAL ကုမ္ပဏီကို ဘယ်အကြောင်းပြချက်နဲ့မှ ကင်းလွတ်ခွင့် အသုံးပြုခွင့် မပေးဖို့ အရေးကြီးလှပါတယ်။
ဒါကြောင့် အဲဒီကင်းလွတ်ခွင့်ကို အသုံးပြုဖို့ TOTAL ကုမ္ပဏီက လျောက်ထားလာမှုအပေါ် ခွင့်မပြုဖို့အတွက် မြန်မာပြည်သူတွေအနေနဲ့ ပြင်သစ်အစိုးရကို တောင်းဆိုဖို့ လိုအပ်လာတာပါ။
ဒါနဲ့ပတ်သတ်ပြီး မြန်မာအပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း ၂၀ ကျော်က အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းပေါင်း ၄၅၀ ကျော်ကလည်း အဆိုပါ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၂၅၀ အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စုထံ မရောက်ရှိသွားစေရေး တာဆီးပေးဖို့ ပြင်သစ်သမ္မတထံ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းအတွင်းက စာရေးသားပေးပို့ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။
ဒီနေရာမှာတော့ ပြည်သူတွေရဲ့ တခဲနက်ထောက်ခံမှုနဲ့ တရားဝင်မှု ရရှိထားတဲ့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဟာလည်း အရေးကြီးလို့ လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
အာဏာရှင်ကို သက်ဆိုးရှည်စေမဲ့ TOTAL ရဲ့ ဝင်ငွေ သန်း ၂၅၀ ကို ပိတ်ပင်တားဆီးနိုင်ဖို့ NUG အစိုးရအနေနဲ့ ပြင်သစ်အစိုးရအဖွဲ့နှင့် အမြန်ဆုံး တွေ့ ဆုံဆွေးနွေး စည်းရုံးနိုင်ဖို့ လိုအပ်လာပါတယ်။
MOGE မှတဆင့် ပြည်သူပိုင်ငွေကြေး ဒေါ်လာသန်းပေါင်းများစွာ စစ်အုပ်စုထံ မရောက်ရှိစေဖို့ တကယ်ကို အရေးကြီးတဲ့ ကာလကိုရောက်ရှိနေတာပါ။
အဲ့ဒီ့ ငွေကြေးတွေနဲ့ နွေဦးတော်လှန်ရေးမှာ ပေးဆပ်တိုက်ပွဲဝင်နေကြတဲ့ ပြည်သူတွေကို သတ်ဖြတ်တဲ့ အဖြစ်မျိုး ထပ်မံ မဖြစ်လာစေဖို့ အတွက် NUG အစိုးရအနေနဲ့ ပြင်သစ်အစိုးရနှင့် အမြန်ဆုံး တွေ့ဆုံဆွေးနွေး စည်းရုံးပေးဖို့ သွေးစွန်းငွေ ဖြတ်တောက်ရေး လှုပ်ရှားမှု အင်အားစု (Blood Money Campaign) က ဦးဆောင်ပြီး အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရ (NUG) ထံ အိတ်ဖွင့်ပေးစာ ပေးပို့ကာ တိုက်တွန်း တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။
Blood Money Campaign အဖွဲ့ဟာ MOGE ကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက အမြန်ဆုံး ပိတ်ဆို့အရေးယူရေး အပါအဝင်၊ တရားမဝင် အာဏာသိမ်း စစ်အုပ်စုထံ TOTAL ရဲ့ ဒေါ်လာ သန်း ၂၅၀ မရောက်ရှိစေရေး ကြိုးပမ်းမှုတွေမှာ ဦးဆောင်အခန်းကဏ္ဍက ပါဝင်ပေးဖို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ကို တစိုက်မတ်မတ် တိုက်တွန်း တောင်းဆိုနေတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
အထူးသဖြင့် တရားမဝင် စစ်ကောင်စီကို သဘာဝဓတ်ငွေ့ ရောင်းချငွေတွေ ပေးအပ်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတဲ့ TOTAL ကုမ္ပဏီရဲ့ ကင်းလွတ်ခွင့် လျောက်ထားမှုကို ခွင့်မပြုသင့်ဘူး ဆိုတဲ့အကြောင်းကို အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG)က မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တရားဝင်အစိုးရ တစ်ရပ်အနေနဲ့ ပြင်သစ်အစိုးရကို ဆွေးနွေးစည်းရုံးနိုင်ဖို့ အလွန်ပဲ အရေးကြီးပါတယ်။
သဘာဝဓတ်ငွေ့ရောင်းချခြင်းက ရရှိတဲ့ ဝင်ငွေတွေဟာ သဘာဝ သယံဇာတရဲ့ မူလပိုင်ရှင်ဖြစ်တဲ့ မြန်မာပြည်သူများသာ ပိုင်ဆိုင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
အဲ့ဒီ့ ငွေကြေးတွေကို အကြမ်းဖက် စစ်အုပ်စုက စစ်လက်နက်ဝယ်ယူမှုတွေမှာ ယူငင် သုံးစွဲလို့ မရတဲ့ တတိယအကောင့် (Escrow Account) မှာသာ လတ်တလော သိမ်းဆည်းထားရမှာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း Blood Money Campaign အပါအဝင် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက မကြာခဏ ထောက်ပြပြောဆိုနေကြတာပါ။
အချုပ်အားဖြင့် သမိုင်းတပတ်လည်ပြီး သဘာဝဓာတ်ငွေ့က ဝင်ငွေတွေနဲ့ စစ်အာဏာရှင် သက်ဆိုးရှည်ခဲ့တဲ့ အဖြစ်မျိုး ထပ်မံ မဖြစ်စေဖို့အတွက် TOTAL ကုမ္ပဏီရဲ့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၂၅၀ စစ်အုပ်စုလက်ဝယ် မရောက်ရှိစေရေး NUG အစိုးရအနေနဲ့ ပြင်သစ်အစိုးရနဲ့ အမြန်ဆုံး တွေ့ဆုံဆွေးနွေး ညှို့နှိုင်း စည်းရုံးပေးဖို့ အလွန်အရေးကြီးတဲ့ အချိန်ကာလတစ်ခုကို ရောက်ရှိနေပြီ ဖြစ်ပါကြောင်း တင်ဆက်လိုက်ရပါတယ်။